Siemowit III Starszy (Trojdenowic, mazowiecki)
Względem swoich poddanych był wielce okrutny i często tak od szlachty, jak i od ludu wymagał niesłychanie wysokich, prawie niemożliwych podatków. Był bardzo rozrzutny i szczodry i rozdawał hojnie podarunki cudzoziemcom.
Kronika Janka z Czarnkowa
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Trojden I czerski | Maria, córka Jerzego I Lwowicza, księcia halickiego |
| życie |
|---|
| 1316/1325 - 16/17 VI 1381 (Płock) |
| małżeństwa |
|---|
- ⚭ ok.1341/45 - 1356/57: Eufemia, córka Mikołaja II, księcia opawskiego
- ⚭ 1356/57 - 1368/70: Anna, córka Mikołaja Małego ziębickiego albo Bolka II ziębickiego
- Kronika Janka z Czarnkowa przedstawia ją jako córkę Władysława, księcia ziębickiego - władca taki jednak nie istniał
|
| potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
- Anna (1344/46 - po 16 III 1403)
Janusz (ok.1346 - 8 XII 1429)
Eufemia (ok.1347/57 - 21 VI 1418/9 XII 1424)
Siemowit (ok.1353/56 - 6? I 1426)
Małgorzata (1353/56 - po 14 VIII 1409) - syn (Stanisław Siemowit?) (1357/66 - przed 14 III 1378)
syn (1358/67 - przed 14 III 1378)- Janko z Czarnkowa wspomina w swej kronice o księżniczce ziębickiej z której [Siemowit] spłodził trzech synów; w żadnym innym źródle dwaj synowie nie występują; zapewne zmarli w niemowlęctwie
Henryk (1368/70 - zima 1392/93 albo 7 V 1393)
|
| panowanie |
|---|
1341-1345: Czersk, Liw, Warszawa (współrządy)
1345-1349: Ciechanów, Czersk, Liw, Łomża, Rawa, Warszawa (współrządy)
1349-1351: Czersk, Liw, Rawa
1351-1351/53: Czersk, Gostynin, Liw, Rawa, Sochaczew
1351/53-1355: Czersk, Gostynin, Liw, Rawa
1355-1370: Ciechanów, Czersk, Gostynin, Liw, Rawa, Sochaczew, Warszawa
1370-1373/74 (formalnie do 1381): Mazowsze
1373/74-1381: Gostynin, Płock, Sochaczew, Wyszogród |
1341
-(13 III) Śmierć
Trojdena I czerskiego.
- Siemowit wraz z bratem Kazimierzem przejmują dzielnicę czersko-warszawską.
ok. 1341/1345
-(13 VII 1343/1345 ?) Małżeństwo z Eufemią, córką Mikołaja II, księcia opawskiego.
1343
📖
Książęta Ziemowit [II] wiski, i drugi Ziemowit [III] czerski, Bolesław [III] płocki i mazowiecki, Kazimierz [III] gniewkowski i Władysław łęczycki, tudzież panowie ziem krakowskiej i wielkopolskiej, obywatele na koniec miasta Krakowa, Poznania, Sandomierza, Sącza, Kalisza, Włocławka i Brześcia, przystąpili do tego przymierza i zatwierdzili je na piśmie. - Kronika Jana Długosza-(8 VII)
Kazimierz Wielki zawiera pokój wieczysty z Krzyżakami w Kaliszu.
- (13 VII) Siemowit zatwierdza postanowienia układu pokojowego, które dotyczą zrzeczenia się na rzecz Zakonu Krzyżackiego Pomorza Gdańskiego, ziemi chełmińskiej i michałowskiej.
1345
📖
18 lutego roku Pańskiego 1345 zmarł książę Siemowit w Wiskitkach. - Kalendarz czerwiński-(18 II) Śmierć stryja
Siemowita II rawskiego.
- Przejęcie dzielnicy ciechanowskiej, łomżyńskiej i rawskiej przez Siemowita i Kazimierza.
1346
-Siemowit i Kazimierz składają hołd lenny królowi czeskiemu, Karolowi IV.
1348
-Zerwanie związku z Czechami przez Trojdenowiców.
1349
-Podział władztwa pomiędzy Siemowitem i Kazimierzem.
- Siemowit obejmuje Czersk, Rawę i Liw, a Kazimierz - dzielnicę warszawską (z Ciechanowem, Nowogrodem i Nowym Dworem).
1350
-(13 V)
Kazimierz Wielki zawiera układ sojuszniczy z królem duńskim Waldemarem, a pośród swoich sojuszników wymienia Siemowita i Kazimierza.
-(18-19 V) Zjazd książąt mazowieckich z
Kazimierzem Wielkim w Sulejowie (dotyczący zagrożenia ze strony Litwy).
-(20 V)
Kazimierz Wielki rozbija oddział Litwinów pod Żukowem
k. Sochaczewa (na terenie księstwa mazowieckiego).
-Wojna z Litwinami o Ruś.
1351
📖
Alić naostatek Kazimierz król Polski, wsparty posiłkami Ludwika króla węgierskiego, ruszył z wielką wyprawą przeciw Litwinom, a pobiwszy ich wojska, opanował zamek i ziemię włodzimierską, a nadto księcia litewskiego Kiejstuta w stoczonej z nim z osobna bitwie pojmał jeńcem. Ten z wszystkimi bracmi swoimi, książętami litewskimi, i krajami które mu podlegały, obiecawszy przyjąć chrzest i wiarę chrześciańską, do czego przysięgą się zobowiązał, łaskawego i uczciwego doznał od obu królow obejścia, ale potem, złamawszy przysięgę, nocną poru umknął do Litwy. [...]
Umarł na tej wyprawie dnia dziewiętnastego sierpnia Bolesław książę mazowiecki i płocki, syn Wańka; zwłoki jego odprowadzono do Płocka i w tamtejszym kościele pochowano. - Kronika Jana Długosza-(lato) Zbrojna wyprawa polsko-węgierska przeciwko Litwie.
- (20 VIII) Śmierć Bolesława III płockiego.
- (7 IX) Karol IV Luksemburski przekazuje lenno płockie Henrykowi Żelaznemu.
- (18 IX) Zjazd w Płocku z Kazimierzem Wielkim.
- Przejęcie dzielnicy płockiej, wiskiej i zakroczymskiej przez Kazimierza na mocy uprawnień królewskiego majestatu (nie z tytułu zwierzchności lennej!) i oddanie w lenno ziemi gostynińskiej Siemowitowi i Kazimierzowi warszawskiemu.
- Siemowit i Kazimierz warszawski przejmują władzę w ziemi gostynińskiej z nadania Kazimierza (nie jako lenno).
- Zobowiązanie się Kazimierza do uwolnienia ziemi płockiej z hołdu złożonego Czechom.
1351/1353
-(18 IX 1351/24 II 1353) Siemowit i Kazimierz warszawski dokonują podziału ziem przejętych po śmierci
Bolesława III płockiego.
- Objęcie ziemi gostynińskiej przez Siemowita.
1352
-
Kazimierz Wielki przekazuje Siemowitowi i Kazimierzowi ziemię płocką w zastaw (za 2000 grzywien).
1352/1353
-(11 IX 1352/24 II 1353) Siemowit i Kazimierz zostają lennikami
Kazimierza Wielkiego.
1355
-(IV) Zjazd w Cieszynie z
Kazimierzem I cieszyńskim.
-Najazd krzyżacki na Mazowsze.
📖
Ponadto, w roku Pańskim 1355 zmarł w Płocku książę Kazimierz, syn Trojdena, księcia Mazowsza. - Spominki płockie
---
Kazimierz książę mazowiecki, syn Trojdena księcia mazowieckiego, dnia dwudziestego szóstego listopada zakończył życie: pochowano go w kościele płockim. - Kronika Jana Długosza-(26 XI albo 5 XII) Śmierć brata Kazimierza I warszawskiego.
- (27 XII) Siemowit składa Kazimierzowi Wielkiemu hołd lenny w Kaliszu.
- Objęcie ziemi warszawskiej, Ciechanowa, Sochaczewa, Wiskitek, Nowogrodu i Nowego Dworu.
- Siemowit zwraca ziemię płocką Kazimierzowi i daruje mu dług 2000 grzywien.
- Objęcie zarządu (na okres 3 lat) nad ziemią zakroczymską i wiską.
1356/1357
-Śmierć Eufemii.
-(lato 1356/18 XII 1357) Małżeństwo z Anną, córką
Mikołaja Małego ziębickiego albo
Bolka II ziębickiego.
1358
-(VIII) Umowa graniczna (zawarta w Grodnie) z księciem litewskim, Kiejstutem.
1359
-(14 II) Zjazd z
Kazimierzem Wielkim w Łowiczu.
- Kazimierz decyduje o przekazaniu Płocka wraz z okręgiem na rzecz Siemowita, pod warunkiem swojej śmierci bez męskiego potomka.
- Siemowit zostaje zobowiązany do złożenia hołdu lennego z dzielnicy płockiej męskim potomkom Kazimierza.
- Powrót Zapilcza (obszar ziemi czerskiej pomiędzy rzekami Radomką i Pilicą) do władztwa Siemowita.
1363
-(V) Uczestnictwo w krakowskich uroczystościach ślubnych Elżbiety (wnuczki
Kazimierza Wielkiego) z cesarzem Karolem IV Luksemburskim.
1364
-(2 VI ?) Śmierć Elżbiety Giedyminówny, wdowy po
Wacławie płockim.
- Przejęcie kasztelanii wyszogrodzkiej (z Wyszogrodem i Płońskiem) przez Kazimierza Wielkiego.
- Siemowit obejmuje osady na lewym brzegu Wisły (w ziemi gostynińskiej), pozostające dotychczas w zarządzie Elżbiety.
-(IX) Siemowit bierze udział w krakowskim zjeździe monarchów.
1366
-(lato) Udział w wyprawie wołyńskiej
Kazimierza Wielkiego.
1368
-Najazd litewski na Mazowsze.
- Zniszczenie Pułtuska przez najeźdźców.
1368/1370
-Śmierć Anny.
1369
-(1-13 IV) Zjazd z
Kazimierzem Wielkim,
Henrykiem VI Starszym,
Kazimierzem IV słupskim,
Przemysławem Noszakiem i Wacławem niemodlińskim w Płocku, a następnie w Łowiczu.
1370
📖
Ziemowit książę mazowiecki, dowiedziawszy się o śmierci Kazimierza króla polskiego [...] ubiegł natychmiast zamki Płock, Rawę, Wyszogród, Gostynin i Sochaczew, i takowe pod swą zwierzchność zagarnął, tym łatwiej, że ich starostowie i dzierżawcy, jużto spowodowani nakazem króla Kazimierza, wydanym przezeń za życia, już datkami i obietnicami Ziemowita księcia mazowieckiego ujęci, sami dobrowolnie nachylili się pod jego władzę. - Kronika Jana Długosza-(5 XI) Śmierć
Kazimierza Wielkiego.
- Wygaśnięcie związków lennych Mazowsza z Królestwem Polskim.
- Przejęcie całkowitej władzy w Płocku, Rawie, Wyszogrodzie, Gostyninie i Sochaczewie.
1371
-(/23 XI) Zawarcie antykrzyżackiego porozumienia z książętami litewskimi.
ok. 1371
-Siemowit podejmuje (nieudane) zabiegi dyplomatyczne w kurii papieskiej o doprowadzenie do chrystianizacji Litwy.
1372-1374
📖
Gdy roku tego [1373] i poprzedniego, niektórzy Mazowszanie, zwłaszcza Pietrasz, syn Krystyna, wojewody płockiego, za zgodą, jak powiadał, Siemowita księcia mazowieckiego, w powiecie łowickim wielkie szkody, grabieże i łupiestwa czynili, arcybiskup Jarosław, nie mogąc tego księcia prośbami skłonić, aby swoich ziemian od tych łupiestw powstrzymał, obłożył całą ziemię mazowiecką ogólnym interdyktem i nie wcześniej zdjął, aż ogromnie przerażeni, oddali jemu i kościołowi jego gnieźnieńskiemu, za szkody wyrządzone, pewne wsie A. i B., na wieczne kościoła posiadanie i nadania te dostatecznie przywilejami potwierdzili. - Kronika Janka z Czarnkowa-Konflikt z arcybiskupem gnieźnieńskim Jarosławem Bogorią ze Skotnik (spowodowany uciążliwymi najazdami poddanych Siemowita na ziemię łowicką).
- (II 1374) Obłożenie Mazowsza interdyktem przez biskupa płockiego (z polecenia arcybiskupa).
- (8 III 1374) Siemowit zostaje zmuszony do przekazania arcybiskupstwu gnieźnieńskiemu kilku wsi w ziemi sochaczewskiej.
1373
-(12 V) Lokacja Ostrołęki na prawie chełmińskim.
1373/1374
-(12 V 1373/5 I 1374) Wydzielenie dzielnic synom
Januszowi i
Siemowitowi.
- Przekazanie władzy w ziemi ciechanowskiej, warszawskiej, wiskiej i zakroczymskiej Januszowi.
- Siemowit przekazuje władzę w ziemi czerskiej, liwskiej i rawskiej synowi Siemowitowi.
1377
-(27 IV) Powstaje
Statut Sochaczewski - kodyfikacja prawa sądowego Mazowsza.
-Przywilej lokacyjny dla miasta Mszczonowa.
1378
-(III) Siemowit (wraz z synami
Januszem,
Siemowitem i Henrykiem) potwierdza przywileje biskupstwa płockiego.
1379
-(VII) Zjazd w Płocku z
Władysławem Opolczykiem i Henrykiem VII z Blizną, księciem brzeskim.
-(23 IX) Siemowit ustanawia nowe zasady podziału władztwa mazowieckiego pomiędzy synów
Janusza i
Siemowita, które mają wejść w życie po jego śmierci.
- Wyznaczenie ziemi ciechanowskiej, czerskiej, liwskiej, warszawskiej, wyszogrodzkiej i zakroczymskiej Januszowi.
- Siemowitowi zostaje wyznaczona ziemia gostynińska, płocka, płońska, rawka, sochaczewska, wiska i Zawkrze.
ok. 1380
📖
[...] książę mazowiecki na krótko przed swoją śmiercią, wysłał wojsko z rozkazem, aby napadło na ziemię arcybiskupią łowicką i obiegło zamek Łowicz. Wojsko to, przybywszy do pewnej wsi arcybiskupiej, imieniem N., rozłożyło się w niej i zniszczyło ją do szczętu. - Kronika Janka z Czarnkowa-Najazdy niszczycielskie na dobra arcybiskupie w ziemi łowickiej.
- (21 VIII 1379) Ludwik Andegaweński (w Koszycach) rozstrzyga spór Siemowita z arcybiskupem gnieźnieńskim nakazując zaniechanie działań zbrojnych i przestrzeganie przywilejów.
- (7 IX 1379) Potwierdzenie ugody przez Elżbietę Łokietkównę (namiestnika Ludwika w Polsce).
1380
-(12 II) Udział w zjeździe w Zwoleniu dotyczącym warunków przyszłego małżeństwa
Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem.
1381
-(16/17 VI) Śmierć Siemowita III Starszego w Płocku.
