Janusz II płocki

rodzice ⇒ drzewo genealogiczne
Bolesław IV warszawski	Barbara, córka Aleksandra (Olelka) Włodzimierzowicza, księcia kijowskiego, bratanka Władysława II Jagiełły
życie
1452/1454 - 16 II 1495 (Różan)
panowanie
1454-1462: Ciechanów, Czersk, Liw, Warszawa, Wyszogród, Zakroczym (formalne współrządy) 1462-1471: Ciechanów, Czersk, Liw, Płock, Warszawa, Wizna, Wyszogród, Zakroczym, Zawkrze (formalne współrządy) 1471-1475: Ciechanów, Łomża, Maków, Różan 1475-1479/80: Ciechanów, Łomża, Maków, Płock, Różan, Wizna, Zawkrze 1479/80-1484: Ciechanów, Łomża, Maków, Płock, Płońsk, Różan, Wizna, Zawkrze 1484-1488: Błonie, Ciechanów, Kamieniec, Łomża, Maków, Płock, Płońsk, Różan, Tarczyn, Wizna, Zawkrze 1488: Nur, Warszawa 1488-/1492: Błonie, Ciechanów, Kamieniec, Łomża, Maków, Płock, Płońsk, Różan, Tarczyn, Wizna, Wyszogród, Zawkrze /1492-1495: Błonie, Ciechanów, Kamieniec, Łomża, Maków, Nowe Miasto, Płock, Płońsk, Różan, Tarczyn, Wizna, Wyszogród, Zawkrze

1454

-(10 IX) Śmierć Bolesława IV warszawskiego.

W imieniu małoletnich książąt Konrada, Kazimierza III, Bolesława V i Janusza II władzę w księstwie czersko-warszawskim obejmuje rada regencyjna z biskupem płockim Pawłem Giżyckim i księżną-wdową Barbarą na czele.

1461/1462

-(31 XII 1461/1 I 1462) Śmierć Siemowita VI płockiego.

Władzę w ziemi płockiej, bełskiej, rawskiej i wiskiej przejmuje rada regencyjna z biskupem płockim, Pawłem Giżyckim w imieniu małoletniego Władysława II, pozostającego do tej pory pod opieką Siemowita VI.

1462

-(26/27 II) Śmierć Władysława II płockiego.

Katarzyna Siemowitówna, ciotka Władysława II, przejmuje władzę w ziemi płockiej, płońskiej, wiskiej i Zawkrzu.
(III) Oddziały Katarzyny oblegają zamek w Rawie, broniony przez starostę Grota z Nowego Miasta (dążącego do przyłączenia miasta do Polski).
- Wycofanie się wojsk oblężniczych, wobec groźby wojny z Królestwem Polskim.
(14 IV) Katarzyna przekazuje Konradowi swoje prawa do ziemi płockiej, płońskiej, wiskiej i Zawkrza.
- Konrad uzyskuje pełnoletniość.
(20 IV) Kazimierz Jagiellończyk zajmuje i wciela do Korony ziemię bełską.
(11-25 XI) Sejm walny w Piotrkowie.
- Sąd zatwierdza inkorporację ziemi rawskiej (7 XII) i gostynińskiej (17 XII) do Korony.

1471

-(3 IV) Zjazd generalny w Zakroczymiu.

Podział dzielnicy mazowieckiej pomiędzy braćmi.
- Janusz obejmuje samodzielne rządy w ziemi ciechanowskiej i łomżyńskiej.

1472

-Trakat z Zakonem Krzyżackim.

1475

-(10 IX/) Brat Kazimierz III przekazuje (sprzedaje) Januszowi ziemię płocką, wiską i zawkrzeńską, w związku z konsekracją na biskupa płockiego.

1479/1480

-(2 VI 1479/5 VII 1480) Śmierć Katarzyny Siemowitówny.

Janusz przejmuje władzę w ziemi płońskiej, dotychczasowej oprawy wdowiej Katarzyny.

1484

-(V) Wysłanie poselstwa do Kazimierza Jagiellończyka przebywającego w Grodnie (prawdopodobnie w celu poinformowania króla o zamiarach dalszego powiększenia władztwa na skutek transakcji finansowych z braćmi).
-Janusz odkupuje od brata Bolesława V powiaty kamieniecki i błoński (za łączną kwotę 2000 grzywien) oraz powiat tarczyński.

1488

-(27 IV) Śmierć brata Bolesława V, księcia warszawskiego.

(4 V) Patrycjat miejski Warszawy opowiada się przeciwko Konradowi i uniemożliwia mu wjazd do miasta.
Warszawa zostaje włączona do władztwa Janusza.

-(16 VII) Porozumienie z bratem Konradem.

Konrad przekazuje Januszowi Wyszogród i kwotę 20000 florenów w zamian za władzę w ziemi warszawskiej i nurskiej.

1488/1492

-(25 VII 1488/13 II 1492) Śmierć matki Barbary.

Objęcie władzy w Nowym Mieście, dotychczasową oprawą wdowią Barbary.

1492

-(7 VI) Śmierć Kazimierza Jagiellończyka.

Prymas Zbigniew Oleśnicki młodszy popiera kandydaturę Janusza na tron polski.
(VIII) Janusz i Konrad przybywają na zjazd elekcyjny w Piotrkowie z orszakiem 1500 zbrojnych.
(27 VIII) Elekcja Jana Olbrachta na tron polski (dokonana m.in. dzięki energicznym działaniom Fryderyka Jagiellończyka).

1489

-Nowo obrany wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego, Jan von Tieffen, przyjmuje Janusza w poczet członków zakonu jako tzw. familiaris.

1495

-(16 II) Śmierć Janusza II płockiego w Różanie.

Konrad wkracza zbrojnie do Płocka.
(VII) Jan Olbracht zwołuje pospolite ruszenie województwa inowrocławskiego, brzeskiego i ziemi dobrzyńskiej.
(VIII) Wojska mazowieckie wycofują z księstwa płockiego.
(13 VIII) Włączenie ziemi płockiej, płońskiej, wiskiej i Zawkrza do Królestwa Polskiego.

ok.1488	zamek w Ciechanowie (rozbudowa)

(23 II?) 1495	katedra w Płocku
zdjęcie katedry w Płocku

źródła:

Jana Długosza kanonika krakowskiego Dziejów polskich ksiąg dwanaście, oprac. i tłum.: Karol Mecherzyński, t. I-V, Kraków 1867-1870

literatura:

Oswald Balzer, Genealogia Piastów, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2005
Janusz Grabowski, Dynastia Piastów mazowieckich, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2012
Kazimierz Jasiński, Rodowód Piastów mazowieckich, Wydawnictwo Historyczne, Poznań - Wrocław 1998
Stefan Krzysztof Kuczyński, Pieczęcie książąt mazowieckich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1978
Jerzy Mycielski, Inwentarz skarbca Konrada i Janusza książąt mazowieckich z r. 1494, Akademia Umiejętności drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1907
Marcin Spórna, Piotr Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003
red. Stanisław Szczur, Piastowie. Leksykon Biograficzny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999

ilustracje:

Stefan Krzysztof Kuczyński, Pieczęcie książąt mazowieckich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1978
Kazimierz Stronczyński, Pomniki książęce Piastów, lenników dawnej Polski w pieczęciach, budowlach, grobowcach i innych starożytnościach zebrane i objaśnione, Piotrków 1888
Fotografie miejsc historycznych, http://foto.poczet.com