Władysław legnicki
[...] wszelako nie postępował już trzeźwo i rozsądnie, ale jak obłąkany, z jednym lub dwoma towarzyszami, włóczył się i przejeżdżał w gościnę od księdza do szlachcica, od szlachcica do sołtysa, i trwał w takim obłędzie i pomieszaniu przez czas niejaki [...]
Kronika Jana Długosza
1296
📖
Opowiada się też o nim [Bolku I], że gdy przeciw niemu jako opiekunowi nieletnich synów [Henryka V] zbuntowało się miasto Wrocław, zgromadził przeciw niemu ogromne wojsko. Gdy [Wrocławianie] dowiedzieli się o tym, przeprowadzili z nim liczne układy i zgodzili się wreszcie, że sami zburzą mury miejskie na przestrzeni 4 prętów. Przez ten wyłom książę wjechał do miasta, do którego wcześniej nie chciał wejść i był przyjęty z czcią, a równocześnie z obawą, albowiem zaprowadził spokój, którego surowo i stanowczo przestrzegał [...] - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(22 II) Śmierć
Henryka V Brzuchatego.
- Bolko Surowy zostaje opiekunem księstwa wrocławskiego i legnickiego.
1301
📖
Jemu [Henrykowi z Wierzbna], dla znakomitej cnoty i roztropności, po śmierci Bolesława księcia świdnickiego, za zgodną uchwałą panów i szlachty poruczono dozór i opiekę nad synami Henryka V, księcia wrocławskiego i legnickiego, którzy jeszcze nie doszli byli do lat dojrzałych. - Kronika Jana Długosza-(9 XI) Śmierć
Bolka I Surowego.
- Regencję we Wrocławiu i Legnicy przejmuje Henryk z Wierzbna, biskup wrocławski.
1302
📖
[Henryk z Wierzbna] zbyt hojnie sypiąc wydatkami, skarb małoletnich w Legnicy przez Bolesława księcia świdnickiego zachowany, do sześćdziesięciu tysięcy grzywien wynoszący, w większej części rozproszył: za co potem od książąt i panów wrocławskich wielkie wycierpiał prześladowanie. - Kronika Jana Długosza-Odsunięcie Henryka z Wierzbna ze stanowiska regenta (z powodu marnotrawstwa).
1303-1305
-(8 I 1303-21 VI 1305) Władzę regencyjną w księstwie wrocławsko-legnickim sprawuje
Wacław II (poprzez swoich starostów).
1306
-(4 VIII) Śmierć
Wacława III czeskiego.
-Objęcie samodzielnych rządów w księstwie wrocławsko-legnickim przez brata
Bolesława (formalnie współrządzącego z braćmi).
1307
-Wojska
Henryka głogowskiego pustoszą księstwo wrocławskie.
1311
📖
Z tego względu uniosło się bardziej serce Bolesława i zaczął folwarki i wsie rozdawać rycerzom, utrzymywać dwory i urządzać tańce, i wiele pieniędzy wydawać rozrzutnie. Dlatego im bardziej skłonny był do czynienia rozdawnictw, tym więcej rycerzy i dostojników zbiegało się do niego. Widząc to bracia, Henryk jak i Władysław, którzy już do doszli do wieku młodzieńczego, nie chcąc dłużej tego zno¬sić, starali się doprowadzić do podziału ziem. I kiedy były już części wynikające z podziału, a pierwszą częścią był Wrocław, drugą częścią była Legnica, a trzecią częścią był Brzeg, to ustalono, że ten, komu przypadnie w udziale księstwo wrocławskie, powinien wypłacić drugiemu, to jest temu, komu przypadnie Brzeg, osiemnaście tysięcy marek, ten zaś, komu przypadnie Legnica, powinien księciu posiadającemu Brzeg wypłacić trzydzieści dwa tysiące marek. Bolesław pragnąc posiadać pieniądze, z własnej woli wziął Brzeg, a Henrykowi przypadł w udziale Wrocław, książę zaś Władysław wziął w posiadanie Legnicę. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(5 X/4 XI) Podział księstwa wrocławsko-legnickiego pomiędzy braćmi.
- Bolesław przejmuje ziemię brzeską i zobowiązuje braci do spłaty sumą 18000 grzywien z księstwa wrocławskiego i 32000 grzywien z księstwa legnickiego.
- Władysław obejmuje samodzielną władzę w Legnicy.
1312
-
Bolesław odbiera Legnicę Władysławowi (z powodu niewywiązania się z zobowiązań finansowych) i wysyła go do klasztoru pod pretekstem choroby umysłowej.
1314
-Sprzedaż (za kwotę 32000 grzywien) bratu
Bolesławowi praw do księstwa legnickiego.
-Władysław poświęca się karierze duchownej, obejmując godność kanonika wrocławskiego.
ok. 1325
-(VIII 1325/) Władysław porzuca stan duchowny i udaje się na Mazowsze.
1328/1329
📖
Tymczasem Władysław subdiakon, książę legnicki, brat Bolesława księcia brzeskiego, wrócił z Mazowsza, gdzie pojąwszy dla bogatego posagu w małżeństwo podstarzałą już pannę, córkę Bolesława księcia mazowieckiego, przez niejaki czas zabawiał, pokąd nie stracił posażnych pieniędzy i nie zbrzydził sobie swej połowicy. - Kronika Jana Długosza-(/13 I 1329) Władysław porzuca żonę.
- Powrót Władysława na Śląsk.
1329
📖
Gdy zaś wrócił z Mazowsza książę Władysław, brat księcia Bolesława [...] udał się do króla [czeskiego] i zapewniał, że on będzie prawym panem i dziedzicem Legnicy, a powołując się na jakieś pismo mieszczan legnickich [...] ofiarował królowi na sprzedaż ziemię legnicką. Król, wziąwszy to pismo, pokazał je księciu Bolesławowi. Ten ujrzawszy je, przestraszył się [...] bo król groził, że chce mieć Legnicę i że go zupełnie zniszczy, jeśli mu się nie podda i nie stanie się lennikiem korony czeskiej. Że zaś Bolesław [...] przez swą rozrzutność zbyt był wyczerpany, by mógł się opierać, przeto lękając się, że grozić mu będzie jeszcze większe niebezpieczeństwo, został on poddanym i lennikiem króla czeskiego. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-Władysław sprzedaje swoje prawa do Legnicy królowi Janowi Luksemburskiemu.
- (9 V) Bolesław (wraz z synami) zostaje zmuszony do złożenia (we Wrocławiu) hołdu lennego Janowi Luksemburskiemu.
ok. 1329
-Bracia
Bolesław,
Henryk i Władysław zostają zaliczeni w poczet
braci przyrodnich (
die Halbbrüder) Zakonu Krzyżackiego.
po 1329
📖
Władysław książę legnicki, syn Henryka V księcia wrocławskiego, trafiony ciężkim i głębokim smutkiem, że dzielnicę swoję księstwo legnickie, na zasadnie podziału między braćmi ustanowionego, bratu swemu Bolesławowi księciu brzeskiemu w trzydziestu dwóch tysiącach grzywien długu zastawił, przez co sam pozostał w niedostatku i nędzy, a Bolesław posiadł razem księstwa legnickie i brzegskie; poduszczony namowami nieprawych doradców, postanowił wojnę wydać bratu Bolesławowi księciu brzeskiemu, w nadziei, że orężem zmusi Bolesława do zwolnienia mu rzeczonego długu i odstąpienia bratniej dzielnicy, księstwa legnickiego. Począł więc z największą, jak tylko mógł gwałtownością, i własne legnickie i brzeskie do brata swogo należące księstwo pożogami, łupiestwami i rozmaitymi klęskami pustoszyć. Bolesław książę brzeski, wystąpiwszy z silnym odporem, zwłaszcza iż mu nie zbywało na ludziach i orężu, wnet zamachy jego ukrócił, a po kilkukrotnych porażkach i zupełnej wojska jego rozsypce, samego Władysława pojmawszy, w zamku legnickim uwięził, i przez pół roku okutego na ręce i nogi w katuszy trzymał. - Kronika Jana Długosza-Władysław występuje zbrojnie przeciwko bratu
Bolesławowi, w nadziei odzyskania ziemi legnickiej.
- Oddziały Władysława zostają rozbite, a on sam zostaje pojmany i osadzony przez brata na zamku w Legnicy.
📖
Potem za wdaniem się z obu stron przyjaciół, nastąpiła między nimi ugoda, z tym zastrzeżeniem: "aby Bolesław książę brzeski księstwo legnickie w pieniądzach sobie przysądzonych trzymał, Władysławowi zaś bratu corocznie pięćset grzywien na jego utrzymanie płacił." - Kronika Jana Długosza-Odzyskanie wolności (po półrocznym okresie uwięzienia), dzięki mediacji brata
Henryka.
- Bolesław zobowiązuje się do corocznej wypłaty Władysławowi kwoty 500 grzywien, w zamian za rezygnację z roszczenia do Legnicy.
📖
Widząc Władysław książę legnicki, że mu wszystko nie tak poszło jak się spodziewał, wpadł w szaleństwo, i w swym obłąkaniu połączył się z jakimś rycerzem, który miał zamek Hornsberg w górach leżący, skąd ze zgrają wygnańców, zbiegów i potępionych dłużników począł za zdobyczą najeżdżać księstwa legnickie i brzeskie. Ale gdy raz po nowe łupy wpadł do wsi Jankowa i Wierzbna w ziemi brzeskiej, wieśniacy, którzy dla swego bezpieczeństwa stu ludzi zbrojnych mieli w gotowości, z dwudziestu towarzyszami schwytali go i do Bolesława księcia brzeskiego odprowadzili. - Kronika Jana Długosza-Władysław przyłącza się do grupy rycerzy-rabusiów (tzw.
raubritterów) stacjonujących na zamku Rogowiec
k. Wałbrzycha (
Hornsberg), skąd prowadzi niszczycielskie najazdy na księstwo legnicko-brzeskie.
- Pojmanie Władysława przez obrońców wsi Janków i Wierzbno w ziemi brzeskiej i odesłanie go do więzienia w Legnicy.
📖
Wtrącony powtórnie do więzienia i przez rok cały trzymany w zamku legnickim, do takiego przyszedł szaleństwa, że i siebie samego i wszystkich którzy mu posługiwali chciał zabić, przeto nikt do niego przystąpić nawet nie śmiał. Gdy wreszcie ochłódł nieco z tego pomieszania, wypuszczono go na wolność; wszelako nie postępował już trzeźwo i rozsądnie, ale jak obłąkany, z jednym lub dwoma towarzyszami, włóczył się i przejeżdżał w gościnę od księdza do szlachcica, od szlachcica do sołtysa, i trwał w takim obłędzie i pomieszaniu przez czas niejaki, po czym odzyskał znowu przytomność umysłu i zdrowie. - Kronika Jana Długosza-Odzyskanie wolności przez Władysława (po rocznym okresie uwięzienia).
po 1352
-(13 I) Śmierć Władysława legnickiego.
