Konrad I oleśnicki (namysłowski)
Konrad, książę oleśnicki, był człowiekiem wysokim, rozumnym i bardzo surowym dla swych nieprzyjaciół, lecz wielce łaskawym dla przyjaciół [...] był on człowiekiem silnym w ramionach, [...] wielka sława o nim rozchodziła się szeroko.
Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Henryk III głogowski | Matylda (Mechtylda), córka Albrechta, księcia brunszwickiego |
| życie |
|---|
| 1292/1298 - 22 lub 27 XII 1366 |
| małżeństwa |
|---|
- ⚭ 1322 - 1328: Elżbieta, córka Henryka VI Dobrego
- ⚭ 1328/33 - 1366: Eufemia, córka Władysława bytomskiego
|
| potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
- Jadwiga (1329/38 - jesień 1351/1359)
Konrad (25 III 1338/1340 - 10/11 VI 1403)
|
| panowanie |
|---|
1309-1312: Głogów, Góra, Lubin, Ścinawa, Wielkopolska, Żagań (współrządy)
1312-1312/13: Gniezno, Kalisz, Oleśnica (współrządy)
1312/13-1313: Kalisz, Namysłów
1313-1320/21: Namysłów
1320/21-1323: Namysłów, Oleśnica
1323-1357: Oleśnica
1357-1359: Koźle, Oleśnica
1359-1366: 1/2 Bytomia, Koźle, Oleśnica |
1309
📖
Zatem w roku pańskim 1309 zmarł ów książę Henryk, pozostawiwszy pięciu synów, mianowicie Henryka, Konrada, Jana, Bolesława i Przemysła. Których, jako że byli młodzi i podatni na wpływy, Niemcy, zobowiązali sobie i przywiązali radami, tak że nie mogli oni uczynić niczego, co nie spodobałoby się Niemcom, i wiele od nich Niemcy ziemi i miasta wyłudzili za niewielkie sumy pieniędzy. - rocznik kapituły poznańskiej-(9 XII) Śmierć
Henryka głogowskiego.
- Konrad (wraz z braćmi i matką) przejmuje władzę w Głogowie i części Wielkopolski.
1310
-(II-III) Konrad (z braćmi) wyjeżdża na dwór margrabiego brandenburskiego Waldemara (do Berlina).
- Uzyskanie wsparcia oraz pożyczki pod zastaw Krosna Odrzańskiego i Żagania.
- (3 III) Zrzeczenie się praw do Pomorza Gdańskiego na rzecz Brandenburgii.
-(19 III) Potwierdzenie przywilejów biskupstwa wrocławskiego.
📖
Henryk książę wielkopolski i głogowski, widząc zniechęcone ku sobie i zapalone z największą nienawiścią umysły wielkopolskich panów, z powodu pogwałcenia niektórych praw ich i zwyczajów, i usiłując przytłumić wzmagające się zarzewie buntu, wysłał do ziemi wielkopolskiej Janusza hrabiego nazwiskiem Biberstein z silnym wojskiem, nie tylko z własnych krajowców ale i z Niemców złożonym. Który gdy naprzód zamek Klecko oblegać począł, Dobrogost z Szamotuł [...] zebrawszy z Polaków dość znaczne wojsko, wyszedł przeciwko Januszowi Biberstein, i stoczywszy bitwę, w której wiele ludu z obu stron poległo, rzeczonego Janusza Biberstein poraził na głowę, i wszystek obóz jego ze znaczną zdobyczą opanował. - Kronika Jana Długosza-Wybuch buntu w Wielkopolsce (pod przywództwem rodu Nałęczów).
- Wojska głogowskie (dowodzone przez Janusza Biberstein) zostają rozbite przez buntowników pod Kłeckiem.
1312
-(2/29 II) Arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka i biskup poznański Andrzej Zaremba nakładają klątwę na Głogowczyków (zapewne wobec planowanego podziału Wielkopolski).
-(29 II) Podział ojcowizny pomiędzy synami
Henryka głogowskiego.
- Przejęcie zachodniej części księstwa głogowskiego oraz dzielnicy poznańskiej przez Henryka, Jana oraz Przemka.
- Objęcie wschodniej części księstwa głogowskiego oraz dzielnicy gnieźnieńskiej i kaliskiej przez Konrada i Bolesława.
- Głogów pozostaje oprawą wdowią księżnej Matyldy.
-Wybucha bunt Wielkopolan przeciwko rządom Głogowczyków.
1312/1313
-Ostateczny podział władztwa pomiędzy Konrada i
Bolesława.
- (1 VI 1312/9 V 1313) Objęcie przez Bolesława Oleśnicy i Gniezna.
- (1 VI 1312/6 VI 1313) Konrad przejmuje ziemię namysłowską i kaliską.
1312-1317
-Walki z synami
Henryka Brzuchatego.
1313
-Konrad traci Kalisz na rzecz buntowników.
1314
-(VIII-IX) Zajęcie części Wielkopolski przez
Władysława Łokietka (w granicach układu krzywińskiego z 1296 roku, który
Władysław zawarł z
Henrykiem III).
1315-1317
-Walki z
Władysławem Łokietkiem o panowanie nad Wielkopolską (przy wsparciu margrabiego brandenburskiego).
1320/1321
-(V 1320/23 IV 1321) Śmierć
Bolesława oleśnickiego.
- Konrad zagarnia ziemię oleśnicką.
1321-1323
📖
[Bolesław] wnet dziedzinę Konrada księcia oleśnickiego przeciwnika swego spustoszywszy ogniem i grabieżą; i samego Konrada w kilku pokonawszy bitwach, przywiódł go prawie do nędzy, tak iż pomieniony Konrad jednego tylko miał konia i odziewał się płaszczem płóciennym. Ale za wdaniem się z obu stron panów przedniejszych, ukończyła się przecież ta wojna, i Konrad książę na Oleśnicy, na mocy zawartej wtedy ugody, przymuszony był Bolesławowi księciu brzeskiemu i legnickiemu oddać Namysłów, Bierutów, Kluczbork, Byczynę, Kuncestadt i na zawsze z tych miast ustąpić. Wołów zaś i Lubiąż, chociaż do księstwa legnickiego należały, i od dzielnicy ojca jego Henryka V [Brzuchatego] niesłusznie były oderwane, Bolesław książę brzeski i legnicki, litując się nad nędzą Konrada księcia oleśnickiego, odstąpił mu i darował. - Kronika Jana Długosza-Łupieżcze wyprawy
Władysława Łokietka (wspartego oddziałami litewskimi),
Bolesława Rozrzutnego i
Bernarda Statecznego na ziemię oleśnicką.
- (/10 I 1322) Małżeństwo z Elżbietą, córką Henryka VI Dobrego.
- Konrad przekazuje Henrykowi VI w dożywocie zachodnią część księstwa oleśnickiego (ze Smogorzewem i Prusicami).
- Odsunięcie groźby najazdu ze strony Wrocławia.
- (27 V) Papież Jan XXII udziela dyspensy małżeńskiej (z powodu zachodzącego między Konradem i Elżbietą czwartego stopnia pokrewieństwa).
- (1323) Konrad traci większość ziem księstwa oleśnickiego.
- (10 VIII 1323) Zawarcie traktatu pokojowego z Władysławem Łokietkiem i Bolesławem Rozrzutnym w Krakowie.
1328
-(/22 II) Śmierć Elżbiety.
1328/1333
-(22 II 1328/2 III 1333) Małżeństwo z Eufemią, córką
Władysława bytomskiego.
1329
-(9 V) Konrad składa (we Wrocławiu) hołd
Janowi Luksemburskiemu.
-Zawarcie antybrandenburskiego przymierza z braćmi
Henrykiem i
Janem.
1334
-(25 VII)
Jan ścinawski zobowiązuje się wobec Konrada i
Henryka do zaprzestania wyprzedaży swych ziem.
1337
-(27 VIII) Układ Konrada i
Henryka z
Janem ścinawskim.
- Odkupienie od Jana całości jego władzwa (z wyłączeniem obciążonego zastawem Lubina) i przekazanie mu go w dożywocie.
1338
-(III)
Jan Luksemburski zatwierdza wykupienie księstwa ścinawskiego przez Konrada i
Henryka, w zamian za ich rezygnację z Lubina.
1339
-Odkupienie Bierutowa od
Bolesława Rozrzutnego.
1343
-(lato) Wyprawa
Kazimierza Wielkiego przeciwko
Henrykowi Żelaznemu, Konradowi i
Janowi ścinawskiemu.
- Konrad zwycięża wojska polskie w bitwie pod Oleśnicą.
- Zawarcie układu pokojowego z Kazimierzem Wielkim.
1345
-Nieudana próba zdobycia Wschowy (wraz z bratankiem
Henrykiem).
-Odwetowy najazd
Kazimierza Wielkiego na księstwo oleśnickie.
1355
📖
My Konrad oleśnicki i Kazimierz cieszyński książęta [...] z jednej i my Bolko niemodliński, Bolko opolski i Jan oświęcimski [...] książęta z drugiej strony, czynimy wiadomym niniejszym pismem, że [...] Karol cesarz rzymski [...] i król Czech [...] prawowicie roztacza nad nami i innymi książętami władzę według polskiego zwyczaju. Będzie miał pełne i skuteczne prawo co do księstwa bytomskiego i kozielskiego [...] i te księstwa [niech przejdą] do tegoż króla Czech i pana naszego z powodu śmierci najjaśniejszych książąt bytomskich i kozielskich - ojca i syna, którzy księstwa te, jak wiadomo, otrzymali w lenno. [...]
Niniejsze pismo poświadczamy naszymi pieczęciami. Wydane w Pradze Roku Pańskiego 1355, w najbliższą sobotę po dniu świętego Wacława. - dokument rezygnacji z praw do spadku po Bolesławie kozielsko-bytomskim z roku 1355
---
[...] Karol IV [...] cesarz rzymski [...] i król Czech czynimy wiadomym wszystkim obecnym, że gdyby powstała kiedyś jakaś wątpliwość co do księstw kozielskiego i bytomskiego oraz grodów Toszka i Pyskowic [...] między Najjaśniejszymi Konradem oleśnickim i Kazimierzem cieszyńskim z jednej a Bolkiem opolskim, Bolkiem niemodlińskim, Albertem strzeleckim i Janem oświęcimskim z drugiej strony - książętami Korony naszej Królestwa Czech, na usilną prośbę ze wspomnianych stron do nas w naszym grodzie praskim [...] rozważyliśmy z wielką uwagą, za radą książąt wspomnianej Korony i dostojników zasiadających przy nas wydaliśmy orzeczenie sądowe i wyrok, że wspomniani książęta oleśnicki i cieszyński mają władzę nad księstwami kozielskim i bytomskim oraz grodami Toszkiem i Pyskowicami wraz z okolicami [tychże grodów], w ten sposób jak [określono] w okazanych przez nich przywilejach wobec [naszego] sądu. Wyraźnie zaznaczamy, to że tymże książętom oleśnickim i cieszyńskim przynależą wszystkie te prawa, które należały się niedawno zmarłemu Najjaśniejszemu Księciu Bolkowi kozielskiemu. [...] Dane w Pradze Roku Pańskiego 1355 [...], czwartego dnia non październikowych, w roku dziewiątym [panowania w Czechach], pierwszym panowania jako cesarz. - dokument Karola IV Luksemburskiego z roku 1355-(5 IV/) Śmierć
Bolesława kozielsko-bytomskiego.
1356
-(29 VII) Podział księstwa kozielsko-bytomskiego z książętami cieszyńskimi.
- Konrad otrzymuje 2/5 księstwa.
1357
-(8 XII) Podział księstwa kozielsko-bytomskiego z książętami cieszyńskimi.
- Konrad przejmuje ziemię kozielską (za cenę 1000 grzywien).
1358
-(3 I) Karol IV Luksemburski zatwierdza podział spadku po
Bolesławie kozielsko-bytomskim.
-(26 IX) Wykupienie Milicza od biskupa i kapituły wrocławskiej za cenę 1500 grzywien.
-(27 XII) Zjazd książąt śląskich z cesarzem Karolem IV Luksemburskim we Wrocławiu.
1359
-Podział Bytomia pomiędzy Konrada i
Przemysława Noszaka (porozumienie zawarto dzięki mediacji
Wacława legnickiego i
Ludwika brzeskiego).
1361/1364
-(7 X) Śmierć brata
Jana ścinawskiego.
1366
-(22 lub 27 XII) Śmierć Konrada I oleśnickiego.
