Leszek (Lestek) Bolesławowic (mazowiecki)
[...] chory, a raczej chorowity książę mazowiecki Lestek, bardzo przecież silny wypróbowaną dzielnością swoich.
Mistrza Wincentego Kronika Polska
1173
📖
[...] Leszek dziedziczy Mazowsze i Kujawy na mocy takiego zapisu testamentowego: "Syn mój, Lestek, ma być na stałe jedynym dziedzicem Mazowsza wraz z Kujawami. Brat mój, Kazimierz w czasie jego małoletności niech nie sprawuje [tylko] opiekuństwa, lecz do ojcowskiego przytuli go serca. Jeśliby przypadkiem Lestka spotkał los śmiertelników, niech tenże brat mój, Kazimierz, na stałe będzie jedynym dziedzicem tych ziem". [...]
Bolesław zaś umarł w wieku dojrzałym, nie w podeszłym, i pochowany został w rzędzie ojców swoich. - Mistrza Wincentego Kronika Polska-(5 I) Śmierć
Bolesława Kędzierzawego.
- Leszek obejmuje władzę na Mazowszu i Kujawach.
- Przejęcie opieki nad małoletnim Leszkiem przez stryja Kazimierza.
1177
-(26 IV) Wiec książąt piastowskich w Gnieźnie.
1177 albo 1179
-Zatwierdzenie mazowiecko-kujawskiego władztwa Leszka przez nowego seniora -
Kazimierza.
- Palatyn Żyro zostaje tymczasowym opiekunem nieletniego Leszka.
ok. 1178
-Konflikt pomiędzy Wasylkiem drohiczyńskim i Włodzimierzem mińskim.
- Kazimierz i Leszek udzielają pomocy zbrojnej Wasylkowi.
- Zdobycie Brześcia.
- Wasylko osadza Leszka w Brześciu.
- Włodzimierz miński (przy wsparciu Połocczan) odbija Brześć z rąk Leszka i najeżdża Podlasie.
- Wojska Wasylka, Kazimierza i Leszka zostają pokonane pod Drohiczynem.
- Wasylko udaje się na dwór Leszka (do Płocka).
- Zwycięska ofensywa wojsk mazowieckich przeciwko Włodzimierzowi.
- Odzyskanie Podlasia (z Drohiczynem).
- Wasylko przekazuje Leszkowi ziemię drohiczyńską, w związku z brakiem środków finansowych na pokrycie kosztów interwencji zbrojnej Mazowszan.
1180
📖
Było na tej naradzie ośmiu biskupów: gnieźnieński Zdzisław, krakowski Gedeon, wrocławski Żyrosław, kujawski Unelf, poznański Cherubin, płocki Lupus, kamieński Konrad, lubuski Gaudenty i trzech książąt: poznański Otto, wrocławski Bolesław i mazowiecki Leszek oraz ogromny tłum panów i rycerzy. Ci przeważającą liczbą głosów orzekli, że należy wytępić niegodziwe zwyczaje, z powodu których gniew Boży - byli o tym przekonani - zesłał na Polaków różne nieszczęścia i niepowodzenia. - Kronika Jana Długosza-
Uprzywilejowanie Kościoła na zjeździe w Łęczycy przez
Kazimierza Sprawiedliwego (przy współudziale Leszka?).
1184
📖
Lestek więc za namową namiestnika przechodzi wraz z wszystkimi możnymi pod opiekuństwo Mieszka, a syna jego Mieszka, młodzieńca nadzwyczaj przemyślnego i wytwornego, ustanawia testamentem następcą w swoim księstwie. - Mistrza Wincentego Kronika Polska-Leszek wyraża zgodę na przejście pod opiekę
Mieszka III i ustanawia jego syna
Mieszka Młodszego namiestnikiem (i dziedzicem) w swoim księstwie.
📖
Atoli młodzieniec [Mieszko], jakby znudzony czekaniem i zniecierpliwiony, wkrótce zaczął postępować jak książę. Lestek, chociaż chory, niechętnie to znosił. Żalem zdjęty rzucił się Kazimierzowi do nóg [...]. Najłaskawszy książę, ucałowawszy go ze łzami, przebaczył mu winę odstępstwa. [...] Wtedy Lestek z pobożną czcią potwierdzając święty testament ojca dodaje mu mocy przez własne również oświadczenie, iż ogłasza Kazimierza zupełnym swoim następcą, a tę ostatnią wolę potwierdził w ostatnim dniu [życia]. - Mistrza Wincentego Kronika Polska-Oddalenie (i wydziedziczenie)
Mieszka Młodszego, z powodu jego niewłaściwego zachowania.
1186
-Śmierć Leszka Bolesławowica w Płocku.
rycina - tympanon fundacyjny opactwa w Ołbinie, tzw. tympanon Jaksy z podobizną Leszka
ciekawostka:
Leszek był jednym z pierwszych książąt dzielnicowych, którzy bili własną monetę. Znany jest jeden brakteat tego władcy, na którym widnieją postacie kobiety i mężczyzny oraz napis BOL.ANA. Są to prawdopodobnie rodzice księcia Leszka, Bolesław i Anastazja (Wierzchosława). Dzięki temu numizmatowi, ustalono też jednoznacznie, iż to Wierzchosława-Anastazja była matką Leszka, a nie - jak twierdziła przez lata część historyków - Maria.
ważniejsze fundacje:
| kościół NMP w Inowrocławiu (prawdopodobnie) |
przyczyna śmierci:
choroba (może nowotwór? - Jan Długosz zanotował w swej kronice, że książę był udręczony i wyczerpany długotrwałą chorobą i cierpieniem - choroba jego bowiem ciągnęła się nie kilka dni lub miesięcy ale kilka lat)
pochówek:
| 1186 | katedra w Płocku (zgodnie z informacją podaną przez Jana Długosza, książę został pochowany w prezbiterium) |
|---|
| zdjęcie katedry w Płocku |
|---|
