Karol Ferdynand Waza
Z powierzchowności i sposobu obejścia nie bardzo przyjemny, ma cerę ciemną, wzrost wysoki, chuderlawy, niezmiernie z każdym cierpki i surowy, w gniewie tak dalece porywczy, że mu się nieraz zdarzyło uderzyć najbardziej przywiązanego do siebie sługę. Niewzruszony w swoich postanowieniach, zaciętszy od ojca, jeżeli mu kto wypadnie z łaski, niech się nie spodziewa więcej do niej powrócić, której z przyrodzenia skąpo bardzo udziela. [...] Rozmowy jego prawie opisać nie można: będąc bowiem pogrążony w głębokiej melancholii, prowadzi po większej części życie odludne, a jeżeli kiedy okaże się w nielicznym gronie osób, to i wtedy słowa od niego dopytać trudno [...] rozum i nauki ma bardzo mierne [...] Bardzo oszczędny w wydatkach domowych, sam utrzymuje regestra, sam rachuje pieniądze, które koniecznie wydać musi, różny w tym od innych braci albo rozrzutnych, albo o pieniądz nie dbających, dlatego też dom jego bardzo skromny i w niczym nie podobny do dworu. Służba nieliczna i niepokaźna. [...] Kocha się bardzo w ogrodach i sam ma zwyczaj robót ogrodniczych doglądać, co mu wszyscy chwalą jako zatrudnienie przyzwoite każdemu, a zwłaszcza osobie stanu duchownego.
relacja nuncjusza Honorata Viscontiego
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Zygmunt III Waza | Konstancja, córka Karola II Habsburga, arcyksięcia austriackiego |
narodziny chrzest śmierć |
|---|
13 X 1613
Warszawa 4 V 1614
Warszawa 9 V 1655*🕘ok. 21:00
Wyszków
*zgodnie z napisem w Kaplicy Wazów w katedrze wawelskiej królewicz zmarł w szóstym dniu przed Idami maja (6. Idus Majas), tj. 10 maja |
| panowanie |
|---|
| 1651: (namiestnik Jana II Kazimierza) |
1625-1655: Nysa, Otmuchów, Paczków (księstwo biskupów wrocławskich)
1631-1655: Żywiec (stanowe Państwo Żywieckie; wspólnie z bratem Janem II Kazimierzem)
1648-1655: Opole, Racibórz |
| godności kościelne |
|---|
1619-1625: biskup koadiutor (pomocniczy) wrocławski
1625: kanonik kapituły katedralnej wrocławskiej
1625-1655:♗biskup wrocławski
1634-1641: opat komendatoryjny klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku
1636-1641: opat komendatoryjny klasztoru benedyktynów w Tyńcu
1641-1655:♗biskup płocki
1650-1655: opat komendatoryjny klasztoru cystersów w Mogile k. Krakowa
1652/53-1655: proboszcz generalny (opat) Zakonu Bożogrobców w Miechowie |
1619
-(20 XII) Karol Ferdynand zostaje mianowany - bez zgody kapituły katedralnej - biskupem koadiutorem (pomocniczym) wrocławskim przez swojego wuja Karola Habsburga, biskupa wrocławskiego.
1624
-(5 V) Biskup włocławski Andrzej Lipski udziela Karolowi Ferdynandowi sakramentu bierzmowania i włącza go do stanu duchownego (najniższe święcenia kapłańskie; uroczystość tonsurowania).
-(/15 V) Karol Ferdynand obejmuje stanowisko kanonika wrocławskiej kapituły katedralnej.
1625
-(3 V) Karol Ferdynand zostaje mianowany biskupem wrocławskim.
- Przejęcie zarządu nad Księstwem Nyskim, feudalnym władztwem biskupów wrocławskich.
- (1 X) Zatwierdzenie nominacji biskupiej przez papieża Urbana VIII.
1631
-(10 VII) Śmierć matki
Konstancji Habsburżanki.
- Karol Ferdynand wraz z bratem Janem Kazimierzem przejmują dobra żywieckie (stanowe Państwo Żywieckie).
1633
-(4 II) Karol Ferdynand bierze udział w krakowskich uroczystościach pogrzebowych
Zygmunta III Wazy i
Konstancji Habsburżanki.
-(9 II) Sejm wyraża zgodę na objęcie przez Karola Ferdynanda opactwa kanoników regularnych w Czerwińsku (jako tymczasowego zaopatrzenia, do czasu uzyskania pełnoletniości - wieku 24 lat - i objęcia rządów biskupich we Wrocławiu).
1634
-(18 I) Objęcie stanowiska opata komendatoryjnego klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku.
1636
-(VIII) Karol Ferdynand obejmuje stanowisko opata komendatoryjnego klasztoru benedyktynów w Tyńcu.
1637
-(10-13 IX) Udział w warszawskich uroczystościach ślubnych
Władysława IV i
Cecylii Renaty Habsburżanki.
1641
-Objęcie biskupstwa płockiego.
- Karol Ferdynand zostaje wyznaczony na senatora rezydenta (zobowiązanego do stałej obecności przy królu).
- (/18 X 1641) Karol Ferdynand rezygnuje ze stanowisk opata w Czerwińsku oraz w Tyńcu.
1643
-Wyznaczenia na stanowisko senatora rezydenta.
1647
-(II) Z polecenia
Władysława IV, Karol Ferdynand udaje się do Gdańska celem przywitania orszaku
Ludwiki Marii Gonzaga.
-(III) Udział w warszawskich uroczystościach ślubnych
Władysława IV i
Ludwiki Marii Gonzaga.
1648
-(20 V) Śmierć brata
Władysława IV.
- Karol Ferdynand zgłasza swoją kandydaturę do tronu.
-(16 VII-1 VIII) Sejm konwokacyjny (pod laską Bogusława Leszczyńskiego).
-(8 X-19 XI) Sejm elekcyjny (pod laską Filipa Kazimierza Obuchowicza).
- (11 XI) Karol Ferdynand Waza wycofuje swoją kandydaturę na wieść o poparciu kandydatury Jana Kazimierza przez Bohdana Chmielnickiego.
- (17 XI) Elekcja Jana Kazimierza Wazy.
- Jan Kazimierz przekazuje Karolowi Ferdynandowi księstwo opolskie i raciborskie (w podzięce za wycofanie się z elekcji).
1649
-(10-12 VIII) Pertraktacje (w Opolu) z przedstawicielami cesarza Ferdynanda III Habsburga.
- Cesarz wyraża zgodę na objęcie księstwa opolskiego i raciborskiego przez Karola Ferdynanda, pod warunkiem uznania zwierzchnictwa cesarskiego w tych księstwach.
- (12 VIII) Hołd przedstawicieli stanów śląskich.
1650
-(31 V) Władysław IV nominuje Karola Ferdynanda na opata komendatoryjnego klasztoru cystersów w Mogile
k. Krakowa.
1651
-Karol Ferdynand przejmuje opiekę i udziela gościny w swych mazowieckich dobrach (m.in. w Broku) małoletniemu
Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu (w ramach odwdzięczenia się na poparcie Jeremiego Wiśniowieckiego podczas elekcji w roku 1648).
-Objęcie tymczasowego namiestnictwa w Królestwie Polskim, na czas kampanii wojennej
Jana Kazimierza na Ukrainie.
- Karol Ferdynand wspiera wyprawę wojenną dwoma pułkami dragonii niemieckiej.
1652
-(30 I) Cesarz Ferdynand III Habsburg nadaje Karolowi Ferdynandowi tytuł księcia śląskiego (
Herzog in Schlesien zu Oppeln und Ratibor).
1652/1653
-(1652/19 I 1653) Objęcie stanowiska proboszcza generalnego (opata) Zakonu Bożogrobców w Miechowie, z nadania
Jana Kazimierza.
1655
-(9 V) Śmierć Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie.
!['Reverendissimus Serenissimus, Celsissimusque Princeps [...] Carolus Ferdinandus' Pierre'a Aubry](grafika/KarolFerdynand_2.jpg "'Reverendissimus Serenissimus, Celsissimusque Princeps [...] Carolus Ferdinandus' Pierre'a Aubry")
