władcy zwierzchnikrólowie elekcyjniWładysław IV Waza

Władysław IV Waza

(wł. Władysław Zygmunt Waza)
O twarzy pięknej i miłej, o bladoróżowej cerze, świadczącej o prawdziwej skromności; włos jasny, oczy żywe o pogodnym, ale opanowanym spojrzeniu na wszystkie światowości, nos miał długi, postawę zachował jeszcze chłopięcą, kształtne członki; w mowie pełen wdzięku.
Historia Vladislai Poloniae et Sueciae Principis
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne
Zygmunt III WazaAnna, córka Karola II Habsburga, arcyksięcia austriackiego
narodziny
chrzest
śmierć
9 VI 1595🕒ok. 15:00
Łobzów k. Krakowa
9 VII 1595
Kraków
20 V 1648🕑02:00
Merecz
małżeństwa (konkubinaty)
  1. ok.1620: Tekla Bzowska, szlachcianka
    • związek niepewny
  2. 1634 - ok.1639: Jadwiga Łuszkowska, mieszczka lwowska
  3. 1637 - 1644: Cecylia Renata, córka Ferdynanda II Habsburga, cesarza rzymskiego
    • 13 IX 1637 - kolegiata Św. Jana Chrzciciela w Warszawie
  4. ok.1640 - ?: Szycikowa - Żydówka, mieszczka wileńska
  5. ok.1640 - ?: Salomonówna - Żydówka, mieszczka grodzieńska
  6. 1644 - 1646: Rozyna Małgorzata von Eckenberg
  7. 1645 - 1648: Ludwika Maria, córka Karola I Gonzagi, księcia de Nevers
    • 15 VII 1646 - katedra w Krakowie
potomstwo (naturalne) ⇒ drzewo genealogiczne
  1. Aleksander Kostka-Napierski (ok. 1620 - 18 VII 1651)
    • pochodzenie niepewne
  2. Władysław Konstanty (ok.1635 - 19 III 1698)
  3. Zygmunt Kazimierz (1 IV 1640 - 9 VIII 1647)
    Maria Anna Izabela (8 I 1642 - 7 II 1642)
terytoriumpoprzednik (pokrewieństwo)okres panowanianastępca (pokrewieństwo)
RzeczpospolitaZygmunt III Waza (ojciec)1632 - 1648 (♔ 1633)Jan II Kazimierz Waza (brat przyrodni)
RosjaWasyl IV Szujski1610 - 1613Michał I Romanow

1599

-(24 VII) Riksdag sztokholmski detronizuje Zygmunta.

1610

-(27-28 VIII) Stanisław Żółkiewski zawiera (w imieniu Zygmunta) układ z bojarami moskiewskimi.

1612-1613

-Nieudana wyprawa Zygmunta i Władysława do Moskwy (po koronę carską dla Władysława).

1615

-(30 XI) Król Hiszpanii, Filip III Habsburg nadaje Władysławowi Order Złotego Runa.

1617

-(4 IV) Władysław zobowiązuje się do zawarcia wieczystego przymierza z Rzeczpospolitą i szeregu ustępstw terytorialnych po objęciu tronu moskiewskiego.

1617-1618

-Wyprawa Władysława w celu objęcia tronu carskiego w Moskwie.

1619

-(/13 IV) Objęcie, z nadania ojca, stanowiska administratora nowo zdobytych ziem ruskich.-(V) Zygmunt odrzuca propozycję (katolików czeskich) przejęcia korony czeskiej przez Władysława.

1621

-(1 IX-9 X) Władysław bierze udział w obronie Chocimia przed armią turecką.

1623 (albo 1627?)

📖
Śluby, które przed bitwą złożył był, po odniesieniu zwycięstwa, osobiście na tym miejscu wypełnił, zjawiając się i drogi Męki Pańskiej obchodząc. - napis na XIX-wiecznym obrazie Jana Jerzyczka znajdującego się przy ołtarzu głównym w prezbiterium bazyliki w Kalwarii Zebrzydowskiej
-Pielgrzymka dziękczynna do Kalwarii Zebrzydowskiej (w związku ze skutecznym powstrzymaniem armii tureckiej pod Chocimiem w roku 1621).

1624-1625

-(17 V 1624-22 V 1625) Wyjazd (pod przybranym nazwiskiem Snopkowski) na zachód i południe Europy, w celu pogłębienia wiedzy wojskowej.

1626

-(29 IX-1 X) Władysław bierze udział w bitwie pod Gniewem ze Szwedami (nie uczestniczy jednak w walce).

1628

-(26 II/8 III) Z inicjatywy Władysława wystawiona zostaje Galatea, pierwsza opera w Rzeczypospolitej.

1629

-(V) Zjazd z Jerzym Wilhelmem Hohenzollernem, księciem pruskim i elektorem brandenburskim.

1631

-Pobyt w kąpieliskach uzdrowiska Cheb (na terenie cesarstwa).

1632

-(30 IV) Śmierć Zygmunta III.
-(22 VI-17 VII) Sejm konwokacyjny (pod laską Krzysztofa Radziwiłła).-(24 IX-15 XI) Sejm elekcyjny (pod laską Jakuba Sobieskiego).-(jesień) Car Michał Romanow zrywa zawieszenie broni.

1633

-(6 II) Koronacja Władysława Wazy w katedrze wawelskiej.
-(8 II-17 III) Obrady sejmu koronacyjnego (pod laską Mikołaja Ostroroga).-(12 II) Odnowienie przymierza z Habsburgami.
-(VI-VII) Najazd Abazy-paszy (namiestnika Sylistrii, tureckiej prowincji) przy wsparciu tatarskim.-Utrata Połocka (VII), Wieliża, Uświatu i Ozieryszcza na rzecz Rosji.
-(30 VIII) Władysław przybywa pod oblegany Smoleńsk.
-(22 X) Udana obrona Chocimia przed wojskami tatarsko-turecko-wołoskimi.

1634

-(25-26 II) Kapitulacja wojsk rosyjskich pod Smoleńskiem.
-(18 III-17 V) Nieudane oblężenie Białej k. Smoleńska.
-(14 VI) Zawarcie układu pokojowego z Rosją w Polanowie.-(5 VII) Papież Urban VIII zatwierdza status Kawalerii.-(19 VII-1 VIII) Obrady sejmu (pod laską Gedeona Michała Tryzny).
-(19 VIII) Odnowienie traktatu rozejmowego z Turcją.

1635

-(31 I-17 III) Obrady sejmu (pod laską Jerzego Ossolińskiego).-(wiosna) Poselstwo rosyjskie wykupuje ciało eks-cara Wasyla Szujskiego (za cenę 10000 rubli).
-(12 IX) Rozejm ze Szwecją w Sztumskiej Wsi (na okres 26 lat).-Bunt Kozaków nierejestrowych pod przywództwem Iwana Sulimy.-(21 XI-9 XII) Sejm nadzwyczajny (pod laską Mikołaja Łopackiego).

1637

-(20 I-4 III) Obrady sejmu (pod laską Kazimierza Leona Sapiehy).
-(10 III) Śmierć księcia pomorskiego, Bogusława XIV.-(16 III) Zawarcie paktu familijnego z Habsburgami.-(3-18 VI) Sejm nadzwyczajny (pod laską Jana Stanisława Jabłonowskiego).
📖
Jeżelibyście ich [Kozaków - przyp. wł.] dostać nie mogli, abyście Waszmościowie onych na żonach, dzieciach karali i domy ich wniwecz obrócili, gdyż lepszą jest rzecz, żeby pokrzywa w tem miejscu rosła aniżeli żeby się zdrajcy JKM i Rzeczypospolitej tam mnożyli. - fragment uniwersału barskiego hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego
-(lato) Wybucha powstanie kozackie na Ukrainie pod wodzą Pawła Pawluka Michnowicza.-(5 X) Okręty królewskie wpływają do ujścia Wisły i rozpoczynają pobór cła od przepływających statków.

1638

-(10 III-1 V) Sejm w Warszawie (pod laską Łukasza z Bnina Opalińskiego).-(20 III) Wybucha bunt kozacki na Ukrainie pod wodzą Jakuba Ostrzanina, Dymitra Huni i Karpa Skidana.-(19 IV) Ścięcie Pawła Pawluka Michnowicza w Warszawie.
-(lato-jesień) Władysław (za zgodą sejmu) opuszcza Rzeczpospolitą w celu leczniczym.

1639

-(I) Zjazd w Grodnie z Jerzym Wilhelmem, elektorem brandenburskim.
-(VII) Nieudana próba najazdu na Inflanty szwedzkie przez oddział Hermana Botha, zwerbowany w celu dokonania prowokacji.
-(4-6 X) Antyprotestanckie rozruchy religijne w Wilnie.
-(5 X-16 XI) Obrady sejmu (pod laską Władysława Kierdeya).

1640

-(25 II) Antyprotestanckie rozruchy religijne w Wilnie.
-(19 IV-1 VI) Obrady sejmu (pod laską Jana Stanisława Jabłonowskiego).
-Najazd tatarski na wschodnie kresy Rzeczypospolitej.

1641

-(20 VIII-4 X) Obrady sejmu (pod laską Bogusława Leszczyńskiego).-(7 X) Hołd pruski margrabiego brandenburskiego, Fryderyka Wilhelma Hohenzollerna (ostatni hołd pruski).
-(11 X) Władysław zezwala na utworzenie w Akademii Wileńskiej wydziałów medycznego i prawa.

1642

-(11-26 II) Obrady sejmu (pod laską Krzysztofa na Baksztach Zawiszy).
-Władysław sprowadza do Polski Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych (pijarów).

1643

-(1 II-29 III) Obrady sejmu (pod laską Jerzego Lubomirskiego).

1643-1644

-(IX-16 VII) Spór z bratem Janem Kazimierzem dotyczący jego samowolnego wstąpienia do zakonu jezuitów w klasztorze w Loreto.

1644

-(I) Najazd Tatarów (dowodzonych przez Tuhaj-beja).-(24 III) Śmierć Cecylii Renaty Habsburżanki.
-Przekazanie Trubecka (wraz z okręgiem) na rzecz Rosji.

1645

-(13 II-27 III) Obrady sejmu (pod laską Hieronima Radziejowskiego).
-(30 V) Władysław (na mocy układu z cesarzem Ferdynandem III) obejmuje (na 50 lat) księstwo opolskie i raciborskie.
-(28 VIII-21 XI) Katolicko-protestanckie obrady Colloquium Charitativum w Toruniu (zwołanego z inicjatywy Władysława).
-(5 XI) Małżeństwo per procuram z Marią (przyjmuje imię Ludwika), córką Karola I Gonzagi, księcia de Nevers (zawarte w Luwrze poprzez wojewodę poznańskiego Krzysztofa Opalińskiego i biskupa warmińskiego Wacława Leszczyńskiego).

1646

-(10 III) Ślub z Ludwiką Marią Gonzaga.
-Władysław próbuje zrealizować swój projekt ataku na Turcję.-(25 X-7 XII) Obrady sejmu (pod laską Jana Mikołaja Stankiewicza).

1647

-(2-27 V) Obrady sejmu (pod laską Jana Stanisława Sarbiewskiego).-(15 IX) Zawarcie w Moskwie antytatarskiego przymierza obronnego.
-(IX) Wyprawa przeciwko Tatarom.

1648

-(I/III) Kozacy opanowują całe Zaporoże i uzyskują poparcie Tatarów.
-(IV) Wybucha powstanie Bohdana Chmielnickiego na Ukrainie.-(20 V) Śmierć Władysława IV Wazy w Mereczu.
literatura:ilustracje:
POCZET.COM (treść i kod strony) jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Serwis wpisany został do rejestru dzienników i czasopism prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach pod poz. Pr 2428.
partnerzy: ApisVideoŻegluga śródlądowaWydawnictwo Avalon
do góry