Wacław I cieszyński
[...] mąż pobożny i bogobojny [...]
Kronika Jana Długosza
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
---|
Bolesław I cieszyński | Eufemia, córka Siemowita IV Młodszego, siostrzenica Władysława Jagiełły |
życie |
---|
1413/1418 - 1474 (Bielsko) |
małżeństwa |
---|
- ⚭ 1438/39 - 1445/46: Elżbieta, córka Fryderyka I Hohenzollerna, elektora brandenburskiego, wdowa po Ludwiku II legnicko-brzeskim
|
panowanie |
---|
1431-1442: 1/2 Bytomia, Cieszyn, 1/2 Głogowa, Siewierz, 1/2 Ścinawy (współrządy) 1442-1443: 1/2 Bytomia, Cieszyn (formalne współrządy), Siewierz 1443-1452: 1/2 Bytomia, Cieszyn (formalne współrządy) 1452, 1459-1474: Bielsko, Cieszyn (formalne współrządy) 1452-1459: Bielsko, 1/2 Bytomia, Cieszyn (formalne współrządy) |
1431
📖
Dnia szóstego miesiąca maja, Bolesław książę cieszyński, syn starszego Przemysława, zakończył życie w Cieszynie; zwłoki jego pochowano w grobach ojców, w klasztorze cieszyńskim zakonu kaznodziejskiego. - Kronika Jana Długosza-(6 V) Śmierć ojca
Bolesława I cieszyńskiego.
1434
📖
Książęta zatem śląscy udali się do króla, który na ich żądanie nakazał zjazd, w celu ukrócenia wszelakich gwałtów i nadużyć, i uspokojenia wszczętych wojen i zamieszek. Naznaczono do tego zjazdu miasteczko Będzin i dzień Św. Jadwigi. Przybyli nań ze strony Królestwa Polskiego Zbigniew biskup, Mikołaj z Michałowa kasztelan i starosta krakowski, tudzież inni panowie; z strony zaś Śląska Bernard opolski, Mikołaj raciborski, Wacław cieszyński i Wacław oświęcimski, książęta, z wielu innymi panami śląskimi. Po kilkudniowych układach i rokowaniach przywrócono pokój wzajemny, uchwalono szkód wynagrodzenie, i zastrzeżono, aby obie strony nie dawały u siebie przytułku i wsparcia Mikołajowi Siestrzeńcowi, jako burzycielowi powszechnej spokojności, i nie dopuszczały mu w swoich krajach i posiadłościach rozbojów, grabieży i łotrostwa, owszem na wzajemne żądanie udzielały sobie pomocy do chwytania jakichkolwiek bądź rozbójców i napastników. - Kronika Jana Długosza-(15 X) Zjazd w Będzinie z posłami polskimi.
- Wacław zobowiązuje się do nieudzielania pomocy husycie Mikołajowi Korniczowi Siestrzeńcowi, pustoszącemu pograniczne ziemie Królestwa Polskiego.
1438
📖
[Dziersław z Rytwian] we wtorek zapustny przybył pod miasteczko Zator, a przystawiwszy drabiny w nocy, kiedy mieszczanie bynajmniej się nie spodziewali zdrady, miasto opanował, i wszystkich mieszkańców z domów powyrzucał, ich zaś majątki zagrabił. [...]
Ale gdy około środopościa wojsko zaborcy wysłane pod Toszek powracało ze zdobyczą i stanęło noclegiem w powiecie siewierskim przy wsi Wojkowicach, gdzie lud rozwolniony po trudach podróży oddal się był opilstwu, i niepomny, iż się znajdował w nieprzyjacielskiej ziemi, słabą albo raczej żadną nie ubezpieczał się strażą, napadli je w nocy Ślązacy i pobili. Część zginęła pod mieczem, a część dostała się w niewolę. - Kronika Jana Długosza-(II) Najazd Dziersława z Rytwian na księstwo oświęcimskie.
- Porażka najeźdźców w starciu z siłami Wacława i książąt oświęcimskich (Wacława, Przemysława i Jana) pod Wojkowicami Kościelnymi.
1438/1439
📖
[...] wziął bowiem na żonę wdowę po Ludwiku [II] księciu legnickim, a córkę Fryderyka margrabiego brandenburskiego, niewiastę już w latach podeszłą [...] - Kronika Jana Długosza-(9 XII 1438/17 II 1439) Małżeństwo z Elżbietą, córką Fryderyka I Hohenzollerna, elektora brandenburskiego, wdową po
Ludwiku II legnicko-brzeskim.
1442
-(29 XI) Podział księstwa cieszyńskiego pomiędzy braćmi.
- Wacław obejmuje samodzielnie rządy w połowie Bytomia i w Siewierzu, a brat Władysław otrzymuje połowę Głogowa i Ścinawy.
- Cieszyn zostaje formalnie podzielony pomiędzy wszystkich braci (faktyczną władzę sprawuje jednak najstarszy Wacław).
1443
📖
Tymi czasy także Zbigniew kardynał biskup krakowski, chcąc pomnożyć posiadłości i rozszerzyć granice swojego kościoła krakowskiego, kupił ziemię, i księstwo siewierskie od Wacława księcia cieszyńskiego za sześć tysięcy grzywien szerokich groszy. - Kronika Jana Długosza-(24 XII) Wacław sprzedaje Siewierz (wraz z okręgiem) biskupowi krakowskiemu Zbigniewowi Oleśnickiemu za cenę 6000 grzywien.
1445
-(VI) Zawarcie układu z
Janem I lubińskim i Henrykiem X chojnowskim.
- Jan i Henryk X uzyskują prawo do przejęcia Strzelina (z okręgiem) po śmierci Elżbiety, w zamian za zapewnienie corocznej pensji w wysokości 200 kóp groszy praskich oraz 4000 guldenów na rzecz Wacława.
1445/1446
-Rozpad małżeństwa z Elżbietą.
1447
📖
Z Mikołajem i Wacławem książętami raciborskimi i Bolesławem cieszyńskim, tudzież wielu radcami ich księstw, i posłami książąt oświęcimskich, którzy na niedzielę pierwszą postu zjechali do Krakowa, wskutek wzajemnych układów [...] zawarty został pokój wieczysty, na warunkach słusznych i obu stronom dogodnych, wzajemnie stwierdzony i opisany. - Kronika Jana Długosza-(4 II) Układ krakowski między Królestwem Polskim a książętami górnośląskimi (opawsko-raciborskimi, cieszyńskimi i oświęcimskimi).
- Regulacja sporów granicznych oraz sądownictwa złoczyńców.
1449
-(30/31 X) Śmierć Elżbiety.
- (1449/50) Jan I lubiński i Henryk X chojnowski przejmują Strzelin (wraz z okręgiem), po zaspokojeniu dodatkowych roszczeń finansowych Wacława.
1452
-(2 II) Wacław przekazuje bratu
Bolesławowi połowę Bytomia, w zamian za Bielsko.
📖
Dnia czwartego października, Bolesław książę cieszyński, syn Bolesława, a wnuk Przemysława, zakończył życie w Cieszynie i w klasztorze braci zakonu kaznodziejskiego pochowany został. - Kronika Jana Długosza-(4 X) Śmierć brata
Bolesława.
- Powrót połowy Bytomia do władztwa Wacława.
- Wacław wraz z księżną-wdową Anną przejmują opiekę nad małoletnim Kazimierzem II.
1457
-(1 VII) Wacław i
Przemysław II zawierają traktat pokojowy z Królestwem Polskim.
1459
-(6 VII) Sprzedaż połowy Bytomia
Konradowi IX Czarnemu, za cenę 1700 grzywien.
1462
-(26/27 II) Śmierć (bezpotomna) kuzyna Władysława II, księcia płockiego.
przed 1466
-(/6 XI 1465) Wacław dopuszcza bratanka
Kazimierza II do formalnych współrządów w księstwie cieszyńskim.
1468
📖
Roku Pańskiego 1468 pan legat ekskomunikował pięciu książąt ze Śląska, mianowicie książąt górno[śląskich] Przemysła [II cieszyńskiego] i Wacława [I cieszyńskiego] oraz książąt dolno[śląskich] Konrada [X] Białego, Konrada [IX] Czarnego i księcia na Legnicy Fryderyka [I], ponieważ wezwał ich, aby udzielili pomocy wrocławianom i innym książętom przeciw trucicielskiemu smokowi Jerzykowi. Ci zaś nieustępliwi i zbuntowani trwali w ekskomunice od święta Św. Zofii aż do czasu po święcie Wniebowzięcia Błogosławionej Maryi Dziewicy. - Roczniki głogowskie-(15 V-15 VIII/) W związku z popieraniem króla czeskiego Jerzego z Podiebradów, Wacław zostaje tymczasowo ekskomunikowany przez legata papieskiego Rudolfa z Rüdesheimu.
1474
📖
Wacław książę cieszyński, mąż pobożny i bogobojny, nie zostawiwszy po sobie żadnego potomstwa (wziął bowiem na żonę wdowę po Ludwiku [II] księciu legnickim, a córkę Fryderyka margrabiego brandenburskiego, niewiastę już w latach podeszłą) zakończył życie w Bielsku [...] - Kronika Jana Długosza-Śmierć Wacława I cieszyńskiego w Bielsku.