Jan I Scholastyk (oświęcimski)
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Władysław I oświęcimski | Eufrozyna (Eufrazja), córka Bolesława II płockiego |
| życie |
|---|
| 1305/1311 - przed 29 IX 1372 |
| małżeństwa |
|---|
- ⚭ 1325 - ok.1359: nieznana z imienia
- ⚭ po 1359 - 1372: Salomea, córka Henryka II Reuss von Plauen, dostojnika turyńskiego
|
| potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
- Jan (1344/51 - 1 VI 1375/8 XI 1376)
|
| panowanie |
|---|
| 1321/24 - 1372: Kęty, Oświęcim, Zator, Żywiec |
| godności kościelne |
|---|
| 1321-/1324: scholastyk krakowski |
1321
-(15 XII) Jan zostaje mianowany scholastykiem krakowskim (nadzorcą szkół w diecezji) przez papieża Jana XXII.
1321/1324
-(XI 1321/14 V 1324) Śmierć
Władysława I oświęcimskiego.
- Jan porzuca stan duchowny (nie rezygnując jednak z dochodów ze scholasterii krakowskiej!).
- Przejęcie władzy w księstwie oświęcimskim (wraz z regentką-matką Eufrozyną).
1325
-Eufrozyna przekazuje Janowi pełnię władzy w ziemi oświęcimskiej.
-Małżeństwo z nieznaną z imienia kobietą.
1327
-(24 II) Złożenie (w Bytomiu) hołdu lennego
Janowi Luksemburskiemu.
-(II-IV) Jan zostaje zmuszony do przepuszczenia przez terytorium swojego księstwa wojsk czeskich najeżdżających Małopolskę.
1333
-Lokacja Zembrzyc na prawie niemieckim.
1336
-Śmierć Leszka raciborskiego.
1337
-(14 I)
Jan Luksemburski rozpatruje ponownie (we Wrocławiu) sprawę sukcesji w księstwie raciborskim i podtrzymuje swą decyzję w sprawie przekazania lenna Przemyślidom opawskim.
1339
-(9 II)
Kazimierz Wielki zrzeka się praw do shołdowanych na rzecz Czech księstw śląskich (w tym księstwa oświęcimskiego) i księstwa płockiego.
1345
-(lato) Wojska czeskie najeżdżające Małopolskę pustoszą ziemie księstwa oświęcimskiego (poszukując zaopatrzenia).
-(28 VI) Biskup krakowski Jan Grot ekskomunikuje Jana za najazdy na dobra klasztoru w Mogile
k. Krakowa i grozi nałożeniem interdyktu na miasto Oświęcim w przypadku niezwrócenia (w terminie 14 dni) zajętych wsi i niewynagrodzenia poczynionych szkód.
- Jan zwraca zajęte wsie i zażegnuje groźbę nałożenia interdyktu.
1351
-(28 X) Zjazd książąt śląskich i biskupa wrocławskiego z Karolem IV Luksemburskim we Wrocławiu.
- Zawarcie pokoju ziemskiego (landfrydu) obowiązującego na terenie Śląska.
1355
-(5 IV/) Śmierć
Bolesława kozielsko-bytomskiego.
📖
My Konrad oleśnicki i Kazimierz cieszyński książęta [...] z jednej i my Bolko niemodliński, Bolko opolski i Jan oświęcimski [...] książęta z drugiej strony, czynimy wiadomym niniejszym pismem, że [...] Karol cesarz rzymski [...] i król Czech [...] prawowicie roztacza nad nami i innymi książętami władzę według polskiego zwyczaju. Będzie miał pełne i skuteczne prawo co do księstwa bytomskiego i kozielskiego [...] i te księstwa [niech przejdą] do tegoż króla Czech i pana naszego z powodu śmierci najjaśniejszych książąt bytomskich i kozielskich - ojca i syna, którzy księstwa te, jak wiadomo, otrzymali w lenno. [...]
Niniejsze pismo poświadczamy naszymi pieczęciami. Wydane w Pradze Roku Pańskiego 1355, w najbliższą sobotę po dniu świętego Wacława. - dokument rezygnacji z praw do spadku po Bolesławie kozielsko-bytomskim z roku 1355
---
[...] Karol IV [...] cesarz rzymski [...] i król Czech czynimy wiadomym wszystkim obecnym, że gdyby powstała kiedyś jakaś wątpliwość co do księstw kozielskiego i bytomskiego oraz grodów Toszka i Pyskowic [...] między Najjaśniejszymi Konradem oleśnickim i Kazimierzem cieszyńskim z jednej a Bolkiem opolskim, Bolkiem niemodlińskim, Albertem strzeleckim i Janem oświęcimskim z drugiej strony - książętami Korony naszej Królestwa Czech, na usilną prośbę ze wspomnianych stron do nas w naszym grodzie praskim [...] rozważyliśmy z wielką uwagą, za radą książąt wspomnianej Korony i dostojników zasiadających przy nas wydaliśmy orzeczenie sądowe i wyrok, że wspomniani książęta oleśnicki i cieszyński mają władzę nad księstwami kozielskim i bytomskim oraz grodami Toszkiem i Pyskowicami wraz z okolicami [tychże grodów], w ten sposób jak [określono] w okazanych przez nich przywilejach wobec [naszego] sądu. Wyraźnie zaznaczamy, to że tymże książętom oleśnickim i cieszyńskim przynależą wszystkie te prawa, które należały się niedawno zmarłemu Najjaśniejszemu Księciu Bolkowi kozielskiemu. [...] Dane w Pradze Roku Pańskiego 1355 [...], czwartego dnia non październikowych, w roku dziewiątym [panowania w Czechach], pierwszym panowania jako cesarz. - dokument Karola IV Luksemburskiego z roku 1355-(jesień) Wyjazd na dwór cesarski do Norymbergi.
1358
-(21 IV-4 V) Jan występuje jako doradca Karola IV Luksemburskiego przy rozstrzyganiu sporu granicznego pomiędzy Bolkiem niemodlińskim a biskupem wrocławskim Przecławem z Pogorzeli.
ok. 1359
-Śmierć pierwszej żony.
1359
-(I) Udział w zjeździe Karola IV Luksemburskiego z
Kazimierzem Wielkim we Wrocławiu.
po 1359
-(12 VI 1359/) Małżeństwo z Salomeą, córką Henryka II Reuss von Plauen, dostojnika turyńskiego.
przed 1363
-Konflikt z biskupem krakowskim Bodzętą (spowodowany licznymi najazdami ludzi Jana na dobra biskupie).
- Księstwo oświęcimskie zostaje obłożone interdyktem.
1363
-Jan przebywa na dworze Karola IV Luksemburskiego we Frankfurcie nad Odrą (25 VII) i w Berlinie (31 VII).
-(25 IX) Papież Urban V wydaje zgodę na odprawianie Mszy Św. dla Jana, w miejscach objętych interdyktem (dzięki wstawiennictwu
Kazimierza Wielkiego).
1365
-Zdjęcie interdyktu z księstwa oświęcimskiego przez papieża Urbana V.
1369
-(I) Jan zostaje mediatorem w sporze
Przemysława Noszaka z
Konradem II oleśnickim o podział księstwa bytomskiego.
- (26 I) Ostateczny podział księstwa bytomskiego pomiędzy zwaśnionych książąt (w drodze losowania).
ok. 1370
-Przejęcie północnej części Gliwic (z zamkiem) (?) od księżnej Eufemii, córki
Bolesława kozielsko-bytomskiego.
1372
-(/29 IX) Śmierć Jana I Scholastyka.
