władcy zwierzchniJagiellonowieKazimierz IV Jagiellończyk

Kazimierz IV Jagiellończyk

(wł. Kazimierz Andrzej Jagiellończyk)
Był zaś król Kazimierz wysokiego wzrostu; od przodu głowy do jej szczytu całkiem łysy; o twarzy podłużnej i chudej; mówił sepleniąc; od wczesnego dzieciństwa do starości życia zawsze myśliwy i ptasznik.
Chronica Polonorum Macieja Miechowity
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne
Władysław II JagiełłoZofia (Sonka), córka Andrzeja, księcia holszańskiego
narodziny
chrzest
śmierć
30* XI 1427
Kraków

* zgodnie z informacją zawartą w Kalendarzu krakowskim; zdaniem Jana Długosza, królewicz urodził się 29 listopada
21 XII 1427
Kraków
7 VI 1492🕒ok. 03:00
Grodno
małżeństwa
  1. 1454 - 1492: Elżbieta, córka Albrechta II Habsburga, króla rzymskiego, czeskiego i węgierskiego
    • 10 II 1454 - katedra w Krakowie
potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne
  1. Władysław (1 III 1456 - 13 III 1516)
    Jadwiga (21 IX 1457 - 18 II 1502)
    Kazimierz (3 X 1458 - 4 III 1484)
    Jan Olbracht (27 XII 1459 - 17 VI 1501)
    Aleksander (5 VIII 1461 - 19 VIII 1506)
    Zofia (6 V 1464 - 5 X 1512)
    Elżbieta (9 V 1465 - 9 V 1466)
    Zygmunt (1 I 1467 - 1 IV 1548)
    Fryderyk (27 IV 1468 - 14 III 1503)
    Elżbieta (13 V 1472 - po 1480)
    Anna (12 III 1476 - 12 VIII 1503)
    Barbara (15 VII 1478 - 15 II 1534)
    Elżbieta (ok.1483 - 16 II 1517)
terytoriumpoprzednik (pokrewieństwo)okres panowanianastępca (pokrewieństwo)
LitwaZygmunt Kiejstutowicz1440 - 1492Aleksander I Jagiellończyk (syn)
PolskaWładysław III Warneńczyk (brat)1447 - 1492 (♔ 1447)Jan I Olbracht (syn)

1435

-(jesień) Hołd wojewody mołdawskiego Eliasza.

1438

-(2 III) Zjazd panów czeskich w Kutnej Horze.
📖
Gdy więc zebrano się na zjazd w Nowym Mieście, trwały narady przez dni kilka, i rozmaite na obie strony dawały się słyszeć głosy. Wszyscy prałaci, tudzież książęta mazowieccy Ziemowit i Władysław, którzy osobiście na zjeździe byli obecni, odradzali, ażeby Królestwa Czeskiego, nie tylko domowymi skołatanego wojnami, ale i kacerstwem zarażonego, królewicz Kazimierz nie przyjmował, zwłaszcza że część jedna narodu innego obrała książęcia. Wszelako Zygmunt wielki książę litewski, tudzież inni książęta i wszyscy senatorowie młodsi, a osobliwie ci, którzy byli dozorcami i rządcami kraju, głosowali za przyjęciem Królestwa Czeskiego, i nalegali o nie usilnie, wiedząc, że skoro by wybuchła jaka wojna, nie mogliby być pociągani do zdawania rachunku z dochodów królewskich, którymi zarządzali. - Kronika Jana Długosza
-(20 IV) Zjazd w Nowym Mieście Korczynie.
📖
W tym czasie Polacy chcieli plądrować Śląsk. Zebrali wielkie wojsko i przybyli przez Odrę w okolice Brzegu. I uciekli, a Wszemysł ze Śmigla wraz z innymi utonęli w Odrze. [...]
Roku Pańskiego 1438, w piątek Suchych Dni przed Św. Michałem, przybyli Polacy pod Ostrów Tumski w Głogowie, z zamiarem zniszczenia i splądrowania chwalebnej kolegiaty Błogosławionej Dziewicy Maryi, wykorzystując do tego zdradę. Tego nie zniosła Błogosławiona Dziewica, a [Polacy] ciężko zostali poranieni, w końcu powaleni, a liczni zabici. We czwartek przed Św. Szymonem i Judą zostało zabitych pod Wschową 14 mężów i zdobyto tam wielkie łupy. - Roczniki głogowskie
-(20 IX-XI) Nieudana wyprawa intronizacyjna do Czech.

1439

-(10 II) Traktat namysłowski z Albrechtem II Habsburgiem.

1440

-(20 III) Śmierć Zygmunta Kiejstutowicza, wielkiego księcia litewskiego.-(18-21 IV) Zjazd z Władysławem III w Sączu.
📖
Kiedy król Władysław przebywał w Węgrzech, pod ten czas Kazimierz brat jego wybrał się dla objęcia rządów do Litwy, opatrzony dostatnio ze skarbu królewskiego we wszystkie rzeczy potrzebne, konie, wozy, odzież, klejnoty, z rycerstwem swoich książąt i panów. - Kronika Jana Długosza
-(V) Kazimierz udaje się na Litwę.
-(29 VI) Bojarstwo litewskie wynosi Kazimierza na tron wielkoksiążęcy.-(jesień) Kazimierz tłumi bunt w ziemi smoleńskiej.
-Michajłuszka opuszcza Litwę i wyjeżdża na dwór swego szwagra, Bolesława IV.

1441

-(11 XI) Polsko-litewski zjazd walny w Parczewie.

1442

-(8 lub 20 VI) Kazimierz zawiera (w Trokach) Przymierze z Eliaszem I, hospodarem mołdawskim.
-Utworzenie na Żmudzi odrębnej jednostki administracyjnej, równorzędnej z województwem.

1444

-(26 VIII) Zjazd szlachty koronnej w Piotrkowie.-(VIII/IX) Najazd litewsko-tatarski na ziemię drohicką.

1445

-(23 IV) Zjazd szlachty polskiej w Sieradzu.-(X) Do Grodna przybywa uroczyste poselstwo, z prośbą o objęcie przez Kazimierza tronu polskiego.

1446

-(30 III) Zjazd w Piotrkowie.-(8-19 IX) Zjazd polsko-litewski w Brześciu Litewskim.

1447

📖
Z Mikołajem i Wacławem książętami raciborskimi i Bolesławem cieszyńskim, tudzież wielu radcami ich księstw, i posłami książąt oświęcimskich, którzy na niedzielę pierwszą postu zjechali do Krakowa, wskutek wzajemnych układów [...] zawarty został pokój wieczysty, na warunkach słusznych i obu stronom dogodnych, wzajemnie stwierdzony i opisany. - Kronika Jana Długosza
-(4 II) Układ krakowski między Królestwem Polskim a książętami górnośląskimi (opawsko-raciborskimi, cieszyńskimi i oświęcimskimi).-(2 V) Przywilej wileński na rzecz bojarstwa litewskiego.
-(25 VI) Koronacja Kazimierza w katedrze wawelskiej.-(24-30 VIII) Zjazd w Piotrkowie.

1448

-(24 V-5 VI) Zjazd w Lublinie.
-Kazimierz zostaje obdarowany przez papieża Mikołaja V Mieczem Poświęcanym i Czapką, a także otrzymuje Złotą Różę.
-(31 VIII) Przymierze z Wasylem I, księciem moskiewskim skierowane przeciwko Michajłuszce.

1449

-(wiosna) Michajłuszka (z pomocą tatarską) zajmuje Starodub, Nowogródek Siewierski i inne okoliczne zamki.-W Krakowie powstaje Collegium Minus.
-(6-17 XII) Zjazd w Piotrkowie.

1450

-Król Anglii, Henryk VI nadaje Kazimierzowi Order Podwiązki.
-Militarne wsparcie Aleksandra, pretendenta do tronu mołdawskiego.

1452

-(10 II) Śmierć Świdrygiełły.
📖
[...] Bolesław książę opolski, złamawszy wiarę królowi i królestwu, wypowiedział wojnę na piśmie, i tegoż samego dnia wtargnąwszy do Polski, z jednej strony siewierską, a z drugiej wieluńską ziemię srodze splądrował. Nadęty skarbami z łupiestw w Królestwie Polskim zebranymi, zaciągnął znaczną liczbę Czechów i Morawian, przy których pomocy spodziewał się w wojnie zwycięstwa. Ośmielał go przy tym nieład i bezrząd panujący w Polsce, gdy zwłaszcza wiedział, że prałaci i panowie nie tylko byli z królem poróżnieni, ale srodze mu nawet nieprzyjaźni. - Kronika Jana Długosza
-(VII) Niszczycielski najazd Bolesława V Wołoszka na ziemię siewierską i wieluńską.
-(26-31 VII) Pobyt w Nieszawie (zamek dybowski) i Toruniu.-(29 VIII-3 IX) Zjazd w Sieradzu.
📖
Rzeczony bowiem książę opolski Bolesław pisał do króla, żadając sprawiedliwych układów i zgody: dla panującej przeto zarazy przyjęto jego żądanie bez zwłoki, i umówiono roczne zawieszenie broni, z tym zastrzeżeniem, aby obie strony złożyły zjazd na Trzech Króli, i ugodziły się o wynagrodzenie szkód wzajemnie sobie zrządzonych. - Kronika Jana Długosza
-(2 IX) Zawarcie (w Sieradzu) układu rozejmowego z Bolesławem V Wołoszkiem (na okres 1 roku).
-(jesień) Przemysław toszecki i Jan IV najeżdżają na ziemię krakowską.

1453

-(I) Oblężenie Oświęcimia.-(7 III) Rozejm z Przemysławem toszeckim (zawarty do 25 VII).
-(IV) Najazd tatarski na Podole i ziemię trembowelską.-(3-16 VI) Zjazd w Parczewie.
📖
Z książętami Bolesławem [V] opolskim i Przemysławem toszeckim, od których przybyli posłowie z prośbą o pokój, zawarto rozejm na lat dziesięć. Nie życzyli sobie bowiem Polacy wojny nawet z najsłabszym nieprzyjacielem, póki króla widzieli jeszcze chwiejącym się i nieustalonym w swoim sposobie myślenia. - Kronika Jana Długosza
-(24 VI-3 VII) Zjazd w Piotrkowie.-(24 VIII) Potwierdzenie (w Krakowie) przywilejów dla Żydów.
📖
[...] Janusz książę oświęcimski, upatrzywszy porę sposobną, kiedy panowie koronni w różne się strony porozjeżdżali, zgromadził dość spory zastęp i obległ zamek Oświęcim, w którym stał podówczas z załogą królewską Jan Kuropatwa podkokomorzy lubelski, zamieniwszy klasztor zakonu kaznodziejskiego na warownię. Ale odparty z hańbą i znaczną stratą, naprawił stary i zrujnowany zamek, od ojca jego Wołkiem zwany, i swoją osadził załogą: skąd nie tylko ziemię oświęcimską, ale i pogranicza Królestwa Polskiego najeżdżał i plądrował. - Kronika Jana Długosza
-(4/27 X) Nieudany najazd Jana IV na Oświęcim.

1454

📖
Osaczyli zamek Wołek i przez kilka miesięcy trzymali w oblężeniu znakomici panowie i rycerze młodzi [...] Mógł ten zamek z łatwością i w kilku dniach być zdobyty, ale nie dołożono żadnej ku temu usilności i wódz wyprawy wojewoda krakowski nie chciał z narażeniem na niebezpieczeństwo tylu znakomitych młodzieńców szturmować do zamku wielce obronnego swoim położeniem. Poczęto więc w czasie oblężenia czynić układy o pokój i przyszło nareszcie do zgody: Polacy bowiem osądzili, że nawet po zdobyciu zamku nie godziłoby się księcia Janusza przemocą wyzuwać z jego ojczystej dziedziny. Dano więc według umowy Januszowi księciu oświęcimskiemu dwadzieścia tysięcy szerokich groszy za ziemię oświęcimską, a on odstąpił jej na zawsze Królestwu Polskiemu, aby wróciła do swojej całości, od której była odpadła. - Kronika Jana Długosza
-(I) Atak wojsk polskich na Wołek.-(4 II) Związek Pruski wypowiada (w Toruniu) posłuszeństwo Wielkiemu Mistrzowi Zakonu Krzyżackiego, Ludwikowi von Erlichshausen.-(10 II) Małżeństwo z Elżbietą, córką Albrechta II Habsburga, króla rzymskiego, czeskiego i węgierskiego.
-(22 II) Zakon Krzyżacki oddaje w zastaw Nową Marchię elektorowi brandenburskiemu (za cenę 40000 złotych reńskich).
-(II) Poselstwo Jana Bażyńskiego (przywódcy Związku Pruskiego) zwraca się w Krakowie do Kazimierza o inkorporację Prus do Polski.-(19 III) Stany Oświęcimia i Kęt składają hołd Kazimierzowi.
-(IV) Zjazd w Brześciu Kujawskim.-(6-14 V) Sejm walny w Łęczycy.-Przyjęcie przysięgi wierności od mieszkańców Torunia (28 V), Elbląga (10 i 11 VI), Gdańska (16 VI) i Królewca (19 VI).
-Bunt szlachty wielkopolskiej przed wyprawą do Prus.-(18 IX) Porażka pod Chojnicami.
-Zwołanie pospolitego ruszenia małopolskiego (z wyłączeniem ziemi lwowskiej i podolskiej).
-(X) Petyta opockie.-(6 XII-I 1455) Zjazd we Wrocławiu.-(11 XII) Kazimierz (w Radzyniu) rozszerza przywileje nieszawskie na ziemię chełmską i przemyską (z ziemią sanocką).

1455

-(3 I) Przekazanie Bytowa i Lęborka (na warunkach wiernej ręki, czyli bez nawiązania stosunku lennego) Erykowi II, księciu słupskiemu.
-(9-10 I) Nieudane rokowania pokojowe pod Szczepankami.
-(31 I-2 II) Zjazd w Łęczycy.-Krzyżacy odbijają większość miast i zamków dolnopruskich do linii Łyny i dolnej Pregoły, Królewiec, południową Warmię (z Olsztynem), Kłajpedę.
-(1 VI) Król Danii, Chrystian wypowiada wojnę Polsce i Związkowi Pruskiemu.
-(8 IX) Spotkanie w Bydgoszczy z elektorem brandenburskim, Fryderykiem (dotyczące mediacji w konflikcie z Zakonem Krzyżackim).
-(26 IX) Fiasko rokowań pokojowych z Krzyżakami (we wsi Pieniążkowo).
-(7-24 X) Nieudane oblężenie Łasina przez wojska polskie.

1456

-(25 VI) Kazimierz wydaje akt protekcyjny dla księstwa zatorskiego.-(29 VI) Hospodar mołdawski Piotr III Aron składa hołd lenny Kazimierzowi.
-Nieudana próba zdobycia zamku w Radzynie przez wojska krzyżackie.
-(1-26 IX) Prokrzyżacka rewolta pospólstwa w Toruniu.
-(11 X) Układ z Janem IV w sprawie warunków sprzedaży ziemi oświęcimskiej Koronie Polskiej.
-(15 X) Przywilej korczyński.

1457

-(21 II) Kazimierz odkupuje księstwo oświęcimskie (z Oświęcimiem) od Jana IV (za cenę 50000 grzywien).
-(III) Zaciężni zakonni najeżdżają i plądrują północne Mazowsze.-(8 V) Kazimierz przybywa do Gdańska.-(VI) Wykupienie od dowódców zakonnych wojsk zaciężnych Malborka, Tczewa i Iławy (za cenę 190000 florenów).
-(1 VII) Układ pokojowy z Wacławem I i Przemysławem II, książętami cieszyńskimi.
-(30 VII-22 IX) Nieudane oblężenie Gniewa.
-(14 IX) Porażka w starciu pod Sąpopolem.
-(28 IX) Zaciężni krzyżaccy odzyskują Malbork (bez zamku).
-(24 X) Utrata Chełmna (wskutek zdrady).

1457-1458

-Nieopłaceni najemnicy z Prus zajmują Górę Żebraczy, Myślenice i Górę Wapienną, skąd przeprowadzają napady na ziemię oświęcimską, zatorską, siewierską, sławkowską, chrzanowską i krakowską.

1458

-Nieudane próby odzyskania miasta Malborka.
-Powstanie prawosławnej metropolii kijowsko-halickiej dla ziem ruskich wchodzących w skład Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego.
-(28 VII) Kazimierz zawiera (w Gdańsku) układ rozejmowy z Danią.
-(12-14 X) Rozejm z Krzyżakami w Prabutach.

1459

-(27 III) Zerwanie polsko-krzyżackich rozmów pokojowych w Chełmnie.

1460

📖
Przemysław książę cieszyński, pośrednik rzeczonej między dwoma królami ugody, gdy się od niej uchylali inni panowie czescy i morawscy, którzy sobie tego pośrednictwa wielce życzyli, naznaczył zjazd do miasteczka Bytomia na dzień uroczysty Obrzezania Pańskiego, aby na nim zgromadzeni wszyscy radcy załatwili trudności i przeszkody [...] i ułożyli przedugodowe warunki do obu królów przymierza. - Kronika Jana Długosza
-(1 I) Przemysław II cieszyński pośredniczy w negocjacjach polsko-czeskich w Bytomiu w sprawie przymierza pomiędzy Kazimierzem i Jerzym z Podiebradów.
-(lato) Kazimierz zawiera przymierze z księciem bawarskim, Ludwikiem IX.
-(6 VIII) Odbicie Malborka z rąk krzyżackich (po 34 miesiącach oblężenia).
-(22 IX-1 II 1461) Spór o obsadę biskupstwa krakowskiego.-(10 X) Eryk II słupski przekazuje Lębork i Bytów Krzyżakom.

1461

-Dywersyjny najazd na księstwo słupskie Eryka II.
-(wiosna/lato) Przejęcie całych Dolnych Prus i części Warmii przez siły zakonne.
-(9 VI) Jan IV uzyskuje od Kazimierza zapłatę za pozostawioną w Oświęcimiu broń i działa (układ zawarto dzięki pośrednictwu Przemysława II cieszyńskiego i Konrada IX Czarnego).
-(16 X) Zdobycie Świecia.

1462

📖
Śmierć jego [Władysława II - przyp. wł.] stała się powodem nie małych sporów o pozostałe po nim księstwa, płockie i bełskie, które on z dziada i ojca dziedzicznym spadkiem posiadał. Z jednej bowiem strony Kazimierz król Polski rościł sobie do nich prawo, jako do swych lenn; z drugiej strony Konrad [III], Kazimierz [III], Bolesław [V], Janusz [II], synowie Bolesława [IV], niegdyś mazowieckiego i warszawskiego księcia, pochodzący z jednego szczepu ze zmarłym księciem, ale już w czwartym stopniu. A obok tych, ciotka zmarłych książąt, Katarzyna, wdowa po Michale kniaziu litewskim. Nadto książęta cieszyńscy Wacław [I] i Przemysław [II], z drugiej ciotki Ofki zrodzeni; Małgorzata, żona Konrada Kantnera [raczej Konrada IX Czarnego - przyp. wł.] księcia oleśnickiego, a jedyna córka Siemowita [V] mazowieckiego księcia, zmarłych książąt [Siemowita VI i Władysława II - przyp. wł.] siostra stryjeczna. - Kronika Jana Długosza
-(26/27 II) Śmierć Władysława II, księcia płockiego.-(2 III) Hospodar mołdawski Stefan Wielki składa przysięgę wierności Kazimierzowi.
-(III) Zdobycie Brodnicy przez oddziały krzyżackie.
-(wiosna) Kaffa, kolonia genueńska na Krymie zwraca się o protekcję do Kazimierza.-(14 IV) Kazimierz zawiera przymierze z księciem Austrii, Albrechtem VI.
📖
Roku Pańskiego 1462, w dniu Św. Zofii, w sobotę po niedzieli Cantate uznany i przyjęty król Czech przybył do Głogowa z konnymi w liczbie 2000 bądź nawet więcej. I przyjął króla Polski, mianowicie Kazimierza, który przybył do Głogowa w niedzielę po Św. Zofii z 5000 konnych. Wraz z Jerzykiem zaś byli liczni hrabiowie i szlachta z Czech i Moraw oraz najwyżsi jego urzędnicy i wielcy śląscy, mianowicie biskup wrocławski Jodok, biskup ołomuniecki [Protazy], książęta Śląska: Przemysł [II cieszyński], Konrad [IX Czarny], znowu Konrad [X Biały], Henryk [IX Starszy], Jan [II Szalony] oraz rady wszystkich jego miast, wszystkich z wyjątkiem wrocławian, którzy jednak także skrycie byli obecni. [...] I byli w Głogowie aż do soboty w oktawę [Św. Zofii]. I prowadzili oni rozmowy i naradzali się, nie wiadomo w jakich sprawach, panowała zaś opinia, że się sprzymierzyli i chcieli występować jak jeden mąż. - Roczniki głogowskie
-(18-30 V) Zjazd z królem czeskim Jerzym z Podiebradów w Głogowie.-(5 IX) Synod prowincjonalny w Kaliszu.-(17 IX) Piotr Dunin zwycięża pod Świecinem.

1463

-(V) Nieudana mediacja legata papieskiego Hieronima.
-(25 VII) Biskup warmiński, Paweł Legendorf przechodzi (w Bartoszycach) na stronę krzyżacką.
-(27 VII) Wojska polskie i gdańskie rozpoczynają oblężenie Gniewa.
-(15 IX) Zwycięska bitwa na Zalewie Wiślanym.
-(13 XII) Rozejm w Nieszawie z naczelnym wodzem najemnych wojsk zakonnych, Bernardem Szumborskim.

1464

-(1 I) Zdobycie Gniewa przez wojska Piotra Dunina.
-(4-21 VII) Nieudane rozmowy pokojowe w Toruniu.
-(VIII/IX) Nieudane rozmowy pokojowe w okolicy Stegny.
-(IX) Odbicie Działdowa z rąk krzyżackich przez wojska Konrada III Rudego.

1465

-(1 II) Zdobycie Nowego przez siły polskie.
-(29 IV-1 V) Rokowania pokojowe na Mierzei Wiślanej.
-Kazimierz obiecuje Konradowi IX Czarnemu wypłatę kwoty 20000 czerwonych złotych (w ciągu 4 lat) w zamian za zrzeczenie się pretensji do spadku po Władysławie II płockim.

1466

-(20 I) Synod prowincjonalny w Łęczycy.-(11 II) Biskup warmiński, Paweł Legendorf wypowiada wojnę Zakonowi Krzyżackiemu.
-(24 VII) Zdobycie Starogardu.
-(20 VII) Utrata zamku w Człuchowie na rzecz braci Zitzewitzów, poddanych Eryka II słupskiego.
-(29 VII) Rozpoczęcie oblężenia Chojnic.
-(VIII) Odbicie Człuchowa.
-(20 VIII) Kazimierz zawiera przymierze z Erykiem II w Bydgoszczy.
-(28 IX) Wojska polskie zdobywają Chojnice.
-(19 X) Pokój toruński z Zakonem Krzyżackim.

1467

-(26 VII) Śmierć biskupa Pawła Legendorfa.
📖
Gdy się zbliżał dzień Św. Łucji, posłowie królewscy, [...] przybyli do Wrocławia i wobec biskupów, książąt, panów i innych katolików, jako to, [...] Henryka głogowskiego i Baltazara żagańskiego, książąt [...] i innych panów czeskich, morawskich, śląskich i łużyckich, powtórzyli swoje zlecenia poselskie, wyłożone poprzednio w Iławie. Wszyscy zgodnymi głosy nalegali przez dni kilka na rzeczonych posłów, ażeby w imieniu swego króla przyjęli koronę czeską, albo przynajmniej upewnili ich o jej przyjęciu i dopomogli katolikom do uzyskania królestwa [...]
Posłowie królewscy odpowiedzieli na wszystko z wielkim umiarkowaniem, przedkładając słuszne powody, dla których Królestwa Czeskiego przyjąć nie mógł. - Kronika Jana Długosza
-(XII) Zjazd stanów śląskich we Wrocławiu.

1468

-Wydanie Sudiebnika (będącego kodyfikacją prawa karnego Wielkiego Księstwa Litewskiego).
-(V) Król czeski, Jerzy z Podiebradów uznaje Władysława (syna Kazimierza) za swego następcę.

1469

-Najazd tatarski na ziemię kijowską, Wołyń i Podole.
-Hołd lenny Stefana Wielkiego, hospodara mołdawskiego.
-(1 XII) Kazimierz przyjmuje (na sejmie w Piotrkowie) pierwszy hołd lenny z Prus Zakonnych wielkiego mistrza krzyżackiego Henryka VI Reuss von Plauen.

1470

-Kazimierz zatwierdza wszystkie wcześniejsze przywileje.
-Antymoskiewski sojusz z Tatarami Złotej Ordy.
-(20 XI) Przyjęcie (na sejmie w Piotrkowie) hołdu lennego z Prus Zakonnych wielkiego mistrza krzyżackiego Henryka VII Reffle von Richtenberg.

1471

-Kazimierz wprowadza urząd wojewody w Kijowie.-Najazd Tatarów krymskich na Podole.
-(22 III) Śmierć Jerzego z Podiebradów, króla czeskiego.-(X) Kazimierz organizuje wyprawę na Węgry (w celu intronizacji syna Kazimierza).

1472

-(31 III) Rozejm polsko-węgierski (zawarty w Budzie na 1 rok).
-(V-VII) Biskup Mikołaj Tungen opanowuje większość Warmii (dzięki pomocy krzyżackiej) i sprzymierza się z Maciejem Korwinem.

1473

-Nieudane rokowania pokojowe z Węgrami w Nysie (13 III-25 IV) i Opawie (IX).
-(jesień) Samowolne (?) najazdy wojsk polskich na tereny Słowacji.
-Zawarcie przymierza z Cesarstwem.

1474

-(I-II) Odwetowy najazd węgierski na Podkarpacie.-(21 II) Polsko-węgierski traktat pokojowy w Starej Wsi.
📖
Maciej bowiem król węgierski, chcąc wszelkimi sposobami szkodzić królowi i Królestwu Polskiemu, namówił Jana [II] księcia żagańskiego, dawszy mu pieniędzy tyle co sam chciał, do podniesienia oręża przeciw Polsce. [...] Ten więc zebrawszy cztery tysiące Ślązaków, [...] wpadł w okolicę wschowską, jakby własnej na królu Kazimierzu dochodząc krzywdy, i począł miasto Wschowę silnie ze wszystkich stron dobywać, pewny że mu zdrajcy do jej wzięci apomogą. Ale chociaż przenajęci od niego złoczyńcy miasto w dwunastu miejscach podpalili, wszelako przy gorliwym ratunku i dzielnej obronie mieszczan pożar ugaszony został, a nieprzyjaciel z wielką klęską i sromotą od murów odpędzony. - Kronika Jana Długosza
---
Roku Pańskiego 1474 przed ostatkami przybyli od króla książę Jan żagański i Melchior Labil. W krótkim czasie zgromadzili silny oddział najlepszych mężów, tak konnych jak i pieszych. [...] Następnie w niedzielę Laetare dotarli pod miasto Wschowę i oblegli je. Mieli ze sobą solidne działa. [...] I przebywali pod Wschową od niedzieli aż do środy. Spalili wiele wiosek, miast i przedmieść, a następnie ruszyli dalej do Polski. Mocno pobili tych Swinosckii i Polaków. [...] Ci pod dowództwem Melchiora Labila znów wyrządzili wiele szkód w ziemi wschowskiej. - Roczniki głogowskie
-(III-IV) Niszczycielski najazd na Wielkopolskę Jana II Szalonego (na czele wojsk opłaconych przez Macieja Korwina).
📖
W roku Pańskim 1474, około dnia Św. Michała, mianowicie w dniu [translacji] Św. Stanisława, król Polski Kazimierz z wielkimi siłami wkroczył na Śląsk koło grodów Opola i Brzegu, gdzie porwaniami i pożarami wyrządził wielkie szkody, a także zajął gród Kluczbork. Później podążył pod Oławę, pod którą rozbił obóz i także wyrządzał wielkie szkody. W przeddzień Św. Łukasza Ewangelisty intruz król Władysław, syn króla Kazimierza, przybył z Czech i wkroczył na Śląsk we wspomnianym dniu i obrócił w popiół gród Ząbkowice i inne grody i liczne wsie. I przybył do swego ojca pod gród Strzelin w dniu Seweryna biskupa. Znaleźli tam wiele pociechy i wyrządzili Ślązakom liczne szkody. - Roczniki głogowskie
---
Naprzód więc posławszy do ziemi opolskiej wypowiednie listy, a wnet zdobywszy orężem miasta Kluczbork i Byczynę, i obsadziwszy w nich swoje załogi, począł księcia opolskiego Mikołaja i resztę jego kraju ogniem, mieczem i wszelkimi wojennymi trapić klęskami, za to, iż ten wielu kupcom polskim pozabierał świeżo znaczne stada wołów, a mimo słane do siebie nakazy, wrócić ich nie chciał. [...] Szedł więc Kazimierz król Polski z wojskiem, niszcząć wszystko dokoła ogniem i żelazem.
[...] nareszcie ruszono pod miasto Opole, które chociaż z łatwością mogło być zdobyte, wszelako król Kazimierz, nie chcąc narażać swego wojska na stratę, i oszczędzając go do stoczenia walnej i stanowczej bitwy, nie kazał uderzać na miasto. Stąd ruszywszy obozem, podstąpił pod miasta Brzeg i Oławę, ale ich nie dobywał. - Kronika Jana Długosza
-(27 IX) Wojska polskie wkraczają na Śląsk.
📖
Roku Pańskiego 1474 książę Fryderyk i hrabia Stefan Węgier pochodzący z Węgier przybyli do Głogowa z polecenia króla Macieja, gdzie zgromadzili wielkie wojsko, a książę Henryk, pan głogowski i kożuchowski, również wysłał z tamtymi swoich ludzi. Książę zaś Fryderyk i hrabia Stefan osobiście i z wielkimi siłami wkroczyli do Polski około święta Jedenastu Tysięcy Dziewic. Swoimi grabieżami i podpaleniami poczynili tam tak ogromne zniszczenia, że aż nie można tego wypowiedzieć. Spalili także miasto Międzyrzecz i zdobyli zamek. - Roczniki głogowskie
---
Kasper także Żak, [...] Melchior Leber i inni rycerze Henryka księcia kożuchowskiego, Głogowianie, dowiedziawszy się, że zamek polski Międzyrzecz [...] niedbale był strzeżony, z uzyskaną od Macieja króla węgierskiego zbrojną drużyną, przy pomocy Sędziwoja Żydowskiego, herbu Nałęcz, burgrabi międzyrzeckiego, późną nocą wpadł do Międzyrzecza, miasto podpalił, i zamek, bez żadnej konieczności wydany sobie przez Sędziwoja, zdrajcy jak mówiono złotem przekupionego opanował, skąd potem całą okolicę aż pod mury Poznania łupiestwami i pożogami pustoszył.- Kronika Jana Długosza
-(ok.21 X) Dywersyjny najazd starosty generalnego Śląska Stefana Zápolyi i księcia legnickiego Fryderyka I (wspieranych przez wojska Henryka XI głogowskiego) na Wielkopolskę.
📖
Lecz w końcu w oktawie Św. Marcina spotkali się osobiście koło wsi Muchobór wszyscy trzej, mianowicie król Maciej, król Kazimierz i Władysław, ów intruz, by pertraktować o zgodzie. [...]
Między królami został wynegocjowany pokój, zawarty na dwa lata. Lecz obawiano się, że z obu stron nie będzie dotrzymywany, ponieważ w czasie odwrotu Polacy wyrządzili na Śląsku wielkie szkody. [...]
Następnie w dniu Św. Mikołaja król Kazimierz wkroczył do Polski koło okręgu Poniec. [...]
Po zawarciu pokoju król Maciej napisał żołnierzom zaciężnym, żeby opuścili zamek w Międzyrzeczu i zwrócili Polakom, co uczynili około święta Św. Łazarza w adwencie. - Roczniki głogowskie
-(15-16 XI) Zjazd z Maciejem Korwinem w Muchoborze Wielkim pod Wrocławiem.

1476

-(22 I/2 II) Bolesław V warszawski i Janusz II płocki podejmują nieudaną próbę zbrojnego wkroczenia do Sochaczewa i przejęcia miasta wraz z okręgiem.-(25 IV) Zjazd w Malborku.

1477

-(II) Wielki mistrz krzyżacki, Marcin Truchsess von Wetzhausen oddaje się pod wieczysta opiekę Macieja Korwina.
-Najazd wojsk królewskich (dowodzonych przez wojewodę sandomierskiego i starostę krakowskiego, Jakuba z Dębna) na zamki dzierżawione przez Mikołaja Komorowskiego, stronnika Macieja Korwina.

1478

-(19 I) Legat papieski Baltazar de Pisca ekskomunikuje Kazimierza (nie potwierdzone przez papieża Sykstusa IV).
-Początek wojny z Zakonem Krzyżackim o obsadę biskupstwa warmińskiego (tzw. wojny popiej).-(III) Sejm litewski w Brześciu.-(21 XI) Ugoda z Maciejem Korwinem w Wyszehradzie.

1479

-(1 I) Zdobycie Kwidzyna przez wojska polskie.
-(2 IV) Kazimierz zawiera w Budzie układ pokojowy z Maciejem Korwinem.
-(15 VI) Ukorzenie się biskupa Mikołaja Tungena przed Kazimierzem w Piotrkowie.-(9 X) Przyjęcie (w Nowym Mieście Korczynie) hołdu lennego z Prus Zakonnych wielkiego mistrza krzyżackiego Marcina Truchsess von Wetzhausen.
-(XI) Wyjazd Kazimierza na Litwę.

ok. 1479

-Utworzenie obrony potocznej.

1481

-(15 IV) Udaremnienie spisku opozycji antyjagiellońskiej na Litwie (zmierzającego do królobójstwa).-Kazimierz powierza zarząd w Koronie synowi Kazimierzowi.

1482

-(lato) Najazd Tatarów krymskich Mengli-Gireja na Kijowszczyznę.

1483

-(wiosna) Odwołanie syna Kazimierza ze stanowiska namiestnika (z powodu pogorszenia jego stanu zdrowia).

1484

-Turcja zajmuje mołdawskie porty czarnomorskie, Kilię (14 VII) i Białogród (lato).

1485

-(6 III-19 IV) Sejm ziem pruskich w Toruniu.
-(18 VI) Kazimierz (z synami) wyprawia się do Mołdawii.-Wyprawa przeciwko Turcji.

1486

-Kazimierz mianuje Jana Olbrachta namiestnikiem na Rusi.

1487

-(8 IX) Jan Olbracht w bitwie pod Kopystrzyniem rozbija wojska tatarskie.
-Utrata lenna mołdawskiego na rzecz Turcji.

1488

-(13 IV) Kapituła krakowska dokonuje wyboru Fryderyka na biskupa krakowskiego.

1489

-(22 III) Kazimierz zawiera układ rozejmowy z Turcją.
-(IX) Węgrzy bezprawnie (i bezskutecznie) domagają się zwrotu miast spiskich.
-(18 XI) Kazimierz przyjmuje (w Piotrkowie) hołd lenny z Prus Zakonnych wielkiego mistrza krzyżackiego Jana von Tieffen.

1490

-(6 IV) Śmierć Macieja Korwina, króla węgierskiego.

1491

-(25 I) Zwycięstwo wojsk kasztelana lwowskiego Mikołaja z Chodcza i księcia Semena holszańskiego nad Tatarami w bitwie pod Zasławiem nad Horynią.

1492

-Powrót Jana Olbrachta do Polski.
-(7 VI) Śmierć Kazimierza IV Jagiellończyka w Grodnie.
źródła:literatura:ilustracje:
POCZET.COM (treść i kod strony) jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Serwis wpisany został do rejestru dzienników i czasopism prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach pod poz. Pr 2428.
partnerzy: ApisVideoŻegluga śródlądowaWydawnictwo Avalon
do góry