władcy dzielnicowiGryficiBogusław V Wielki

Bogusław V Wielki (Starszy)

Ów Bogusław szczególną miał w sobie cnotę, taką mianowicie, iż niechętnie słuchał oszczerców. A gdy ktoś mówił słowa, które innemu mogłyby zaszkodzić, pytał, czy to samo rzeknie i tamtemu w oczy. Jeśli nie zechciał - choćby i prawdą było to, co rzekł, rugał go książę i mawiał: "Skoro się wzbraniasz prawdę rzec publicznie, toś niewart miana męża; a jeśli łżesz o kimś, toś zdrajcą jest jego niewinności". Żartował też często, że patrzeć trzeba na to, co się mówi.
Kronika Janka z Czarnkowa
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne
Warcisław IV, książę wołogosko-słupskiElżbieta, córka Hermana III Długiego, margrabiego brandenburskiego na Salzwedel i hrabiego Koburga
życie
1317/1318 - 3 II/24 IV 1374
małżeństwa
  1. 1343 - 1361: Elżbieta, córka Kazimierza III Wielkiego
  2. 1362/63 - 1374: Adelajda, córka Ernesta I Welfa, księcia brunszwickiego na Grubenhagen
potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne
  1. córka
    Elżbieta (1346/13 XI 1347 - 15 II 1393)
    Kazimierz (1351 - 2 I 1377)
  2. Warcisław (1362/65 - /24 II 1395)
    Bogusław (1363/68 - 11 II 1418)
    Barnim (/20 IX 1369 - 28 VII 1402/7 II 1403)
    Małgorzata (1370/74 - 12 VI 1410)
panowanie
1326-1329, 1341-1368: Darłowo, Dymin, Gryfia, Gryfice, Łosice, Rugia, Nakło, Sławno, Słupsk, Stargard, Strzałów, Szczecinek, Trzebiatów, Wołogoszcz
1329-1341: Dymin, Gryfia, Łosice, Rugia, Nakło, Strzałów, Wołogoszcz
1368-1374: Darłowo, Gryfice, Sławno, Słupsk, Stargard, Szczecinek, Trzebiatów

1326

📖
Książę Warcisław jednak długo już potem nie żył, lecz zmarł niebawem w następnym 1326 roku, pierwszego dnia sierpnia w Strzałowie, i stamtąd, jak w ostatniej pragnął woli, powieziono go do Kamienia, gdzie przy obojgu swych rodziców został pochowany. Po jego zaś śmierci tyle różnych swarów było z margrabiami, że kuzyni nic na Pomorzu Tylnym wskórać nie zdołali. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-(31 VII/1 VIII) Śmierć ojca Warcisława IV.-Elżbieta wysyła poselstwo do Duńczyków z prośbą o przyjęcie lenna w postaci Rugii.-Otton I i Barnim III, książęta szczecińscy, przejmują opiekę nad małoletnimi synami Warcisława IV.

1327

-Ponowy wybuch walk z Meklemburczykami.

1328

-(27 VI) Układ pokojowy z Henrykiem meklemburskim zawarty w Dobromyślu.

1329

-(27 II) Otton I i Barnim III, książęta szczecińscy, oddają Krzyżakom w zastaw (na okres 12 lat) Słupsk z okręgiem (za cenę 6000 grzywien, z czego 2000 z przeznaczeniem dla księżny-wdowy Elżbiety na wychowanie synów).

1332

-Objęcie samodzielnych rządów w księstwie wołogoskim.

1341

📖
Książę Barnim III szczeciński podczas kurateli i wojen wielkie przetrawił pieniądze, ziemie swe po części zastawiając, i pieniądze owe zwrócić mu musieli książęta Bogusław, Barnim i Warcisław, iżby ziemie swoje wykupił. [...]
Wielki mistrz zakonu zatem oraz zakon miasto i starostwo Słupsk zajęli i osadzili tam komtura, który tęgo kraj wykorzystywał i chyżo daniny nań nałożył i obdarł. Takoż i ustanowieni wespół z nim Krzyżacy zgodnie ze swą naturą wiele czynili rozpusty, niewiasty hańbili oraz dziewice i każdego napastowali jak chcieli, co ludzi, nie przyzwyczajonych do takiej nieznośności, wielce oburzało i bolało, tak że co dzień pragnęli, by rok szybko przeminął i by uwolnieni zostali od owych swawoli. Termin zbliżał się z czasem i książęta podatek w kraju zebrali, aby zapłacić zakonowi. Atoli przez długie wojny kraj był osłabiony, przeto podatek zebrali zbyt skąpy, co wielce i książąt, i słupszczan zmartwiło. Nie mogli jednak książęta innej znaleźć rady. Postanowili tedy słupszczanie i cała okolica, że pod zakonem w żadnym nie zostaną razie i swawoli takiej nie będą cierpieli, choćby i wszystko mieli stracić, i dlatego zebrali całe swe pieniądze i srebrną zastawę, a gdy i tego było mało, niewiasty oraz panny również swoje dorzuciły klejnoty i ozdoby, tak że niebawem całą uzbierali sumę i pieniądze oddano zakonowi, na co tenże bardzo niechętnie spoglądał. Tak jednakowoż lepiej było dla słupszczan i ziem okolicznych, i zaprawdę słusznie chwalić należy te ziemie, słupszczan oraz szlachtę, iż wolność swoją, cześć i obyczajność tak ukochali, że biedy raczej woleli zaznać, niźli od rozpustnego, lubieżnego zakonu swawolę taką znosić i nieprzyzwoitość. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-Bogusław wykupuje Słupsk (wraz z okręgiem) z krzyżackiego zastawu, dzięki ofiarności mieszczan słupskich.

1343

-(24 II) Sojusz antykrzyżacki (zawarty w Poznaniu) z Kazimierzem III Wielkim.

ok. 1350-1354

-Walki z Meklemburgią o okręg Barda i Rugię.

1359

📖
Następnie zezłościł się margrabia Romulus, że Bogusław wraz ze swymi braćmi, książętami pomorskimi, zabrał Pozdawilk oraz Stare i Nowe Turzegłowy. Zwołał przeto wojsko i ruszywszy w roku 1359 pod Pozdawilk, chciał go odbić. Nie mitrężyli tedy książęta pomorscy, lecz ruszyli na niego, księcia Barnima szczecińskiego wezwawszy na pomoc, swego kuzyna, który wśród armii swojej miał też hrabiego Ottona z Nowogardu, hrabiego Ulryka z Fürstenbergu i jego kuzyna Ulryka von Dewitza ze stu zbrojnymi końmi; i zmusiwszy Romulusa do ucieczki oraz pojmawszy wielu jego ludzi, odegnali go od Pozdawilku i uratowali miasto. Potem włączył się w sprawę książę Albrecht meklemburski i obie strony wezwawszy do siebie, tak je ułożył, że książęta pomorscy Bogusław, Barnim i Warcisław oraz ich dziedzice tak długo zatrzymają Pozdawilk oraz oba zamki - Stare i Nowe Turzegłowy, aż margrabiowie wypłacą im trzynaście tysięcy grzywien czystego srebra, okup zaś, który książęta mają wziąć za jeńców, jako jeszcze nie zapłacony zapiszą na wierzytelność. Po czym się rozeszli. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-Najazd brandenburski na Pozdawilk.

1361

📖
Kolejnego roku 1361 zmarła małżonka księcia Bogusława, Elżbieta, córka króla polskiego Kazimierza, i wedle swego życzenia w "Tronie Maryjnym" pod Nowym Szczecinem ją pogrzebano. Spłodził z nią był książę Bogusław Kazimierza, Bogusława oraz córkę jedną, nazwaną Elżbietą. Kazimierza posłał na dwór króla polskiego, podobnie i córkę Elżbietę w królewskim umieścił fraucymerze, która to córka ponoć piękna była wielce. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-Śmierć Elżbiety.

1362/1363

-Małżeństwo z Adelajdą, córką Ernesta I Welfa, księcia brunszwickiego na Grubenhagen.

1363

-(21 V) Kazimierz Wielki doprowadza do małżeństwa Elżbiety, córki Bogusława z cesarzem Karolem IV Luksemburskim.

1364

-(IX) Udział w zjeździe monarchów w Krakowie.

1368

-Bogusław wykupuje swojego bratanka Warcisława VI z niewoli brandenburskiej (po przegranej bitwie pod Rybnicą), za kwotę 9000 grzywien srebra.
📖
Następnie Bogusław [V] Starszy kraj na dwie podzielił części, tak mianowicie, że Świna miała być granicą i linią podziału. Pozdawilk jednak, Stare i Nowe Turzegłowy oraz inne posiadłości w Marchii miały być wspólne, ażeby ich też wspólnie bronić musieli. Potem zaś Bogusław [VI] i Warcisław [VI] młodsi wybrali ziemię wołogoską oraz księstwo Rugii, do którego takoż przynależały ziemie w Danii - Listem, Stefensherde, Hiddingen i Fledingen, a książę Bogusław [V] Starszy otrzymał Pomorze i z obu części płacili księciu Warcisławowi [V] pieniądze aż do jego śmierci. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-(25 V) Podział księstwa wołogosko-słupskiego z bratem Warcisławem V i bratankami: Warcisławem VI i Bogusławem VI.

1371

-Bogusław dopuszcza do współrządów syna Kazimierza.

1372

-(23 II) Antykrzyżacki układ z synem Kazimierzem.-(8 VI) Ponowny układ z bratem i bratankami w kwestii podziału władztwa wołogosko-słupskiego.-Antybrandenburski układ z Meklemburgią.

1374

📖
W tym samym roku [1374 - przyp. wł.] zmarł książę pomorski Bogusław Wielki, piąty o tym imieniu, i pochowano go w Białobokach. - Pomerania Tomasza Kantzowa
-(3 II/24 IV) Śmierć Bogusława V Wielkiego.
źródła:literatura:ilustracje:
POCZET.COM (treść i kod strony) jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Serwis wpisany został do rejestru dzienników i czasopism prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach pod poz. Pr 2428.
partnerzy: ApisVideoŻegluga śródlądowaWydawnictwo Avalon
do góry