Barnim I Dobry (szczeciński)
Ów Barnim był pierwszym o tym imieniu i zwie się go również Dobrym, a już od młodości był bogobojny i wciąż powtarzał maksymę: "Wprzódy Serwacym być trzeba, potem Bonifacym", to znaczy - najpierw trzeba gromadzić, a potem zaś rozdawać. Gdy jednak pewne zebrał zapasy, tak stał się hojny, że każdy się dziwić musi. [...] Okazał się tak dobrotliwy dla swoich poddanych, iż wszyscy pospołu jak ojca go traktowali. I mimo wieku swego księciem był szanowanym oraz postawnym; blisko sześćdziesiąt lat bowiem rządził i choć od wielu był już siwy, to przecie tak zdrów i czynny aż do swego końca, że nigdy nie słabował i wobec spraw wszelkich tak świeży był i mocny, że wiele rzeczy chyżej czynił niż młodzi.
Pomerania Tomasza Kantzowa
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
---|
Bogusław II, książę uznamsko-szczeciński | Mirosława, córka Mściwoja I Spokojnego |
życie |
---|
ok.1210 - 13/14 XI 1278 (Dąbie k. Szczecina) |
małżeństwa |
---|
- ⚭ 1238/39 - 1252: Marianna, córka Eryka X Knutssona, króla szwedzkiego
- dawniej identyfikowana przez badaczy jako córka Alberta II z Weimar-Orlamünde, Henryka I, hrabiego Anhaltu albo Alberta I, księcia saskiego
- ⚭ 1252/53 - /1261: Małgorzata, prawdopodobnie córka Mikołaja I meklemburskiego na Orlach albo Ottona I Dziecięcia, księcia Brunszwiku i Lüneburga
- ⚭ 1263/67 - 1278: Matylda, córka Ottona III Pobożnego, margrabiego brandenburskiego, wnuczka Wacława I, króla czeskiego
|
potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
---|
- Anastazja (1239/45 - 15 III 1317)
Jadwiga- istnienie niepewne; wspomina o niej wyłącznie XVI-wieczny kronikarz Tomasz Kantzow
córka - Bogusław (1254/55 - 19 II 1309)
- Mirosława (1270 - /11 XI 1328)
Beata (1270/74 - 1315/XII 1316) Hildegarda- istnienie niepewne; wspomina o niej wyłącznie XVI-wieczny kronikarz Tomasz Kantzow
Barnim (/1275 - 28 V 1295) Otton (1 I/31 VIII 1279 - 30 XII 1344)
|
panowanie |
---|
1227-1228, 1233/35-1240, 1250-1264: Goleniów, Gryfino, Police, Stargard, Szczecin, Uznam 1228-1233/35, 1248-1250: Goleniów, Gryfino, Police, Stargard, Szczecin, Uznam, Wołogoszcz 1240-1243: Goleniów, Gryfino, Police, Szczecin, Uznam 1243-1248: Goleniów, Gryfino, Police, Szczecin, Uznam, Wołogoszcz 1250-1264: Wołogoszcz (wspólne lenno) 1264-1266: Dymin, Goleniów, Gryfia, Gryfino, Kołobrzeg, Police, Stargard, Szczecin, Uznam 1266-1269: Dymin, Goleniów, Gryfia, Gryfino, Kołobrzeg, Police, Sławno, Stargard, Szczecin, Uznam 1269-1276: Dymin, Goleniów, Gryfia, Gryfino, Kołobrzeg, Police, Stargard, Szczecin, Uznam 1276-1278: Dymin, Goleniów, Gryfia, Gryfino, Police, Stargard, Szczecin, Uznam |
1220/1221
-(23/24 I) Śmierć ojca Bogusława II.
- Rządy opiekuńcze nad nieletnim Barnimem obejmuje księżna-wdowa Mirosława.
1223
-(wiosna) Wiec we Wkryujściu (przy udziale przedstawicieli króla duńskiego).
1227
-(22 VII) Król duński Waldemar II zostaje pokonany w bitwie pod Bornhöved przez koalicję książąt i miast północnoniemieckich.
- Zakończenie duńskiego panowania nad Pomorzem Zachodnim.
- Brandenburczycy podejmują działania dyplomatyczne, a celu rozciągnięcia swojego zwierzchnictwa nad Pomorzem Zachodnim.
-(12 X) Wiec w Kołobrzegu.
1226/1230
📖
[...] otrzymali od pana Barnima ziemie Teltow, Barnim i wiele innych, kupili też ziemię wkrzańską aż do rzeki Wilsny. - Kronika Margrabiów Brandenburskich-Układ z Janem I i Ottonem III, margrabiami brandenburskimi.
- Sprzedaż południowej części ziemi wkrzańskiej na rzecz Brandenburgii.
- Barnim rezygnuje z pretensji do Teltowa i Barnimia.
1228
-Barnim wystawia pierwsze samodzielne dokumenty.
- Faktyczne zakończenie rządów opiekuńczych księżnej Mirosławy.
-(/5 VIII) Barnim wraz z bratem stryjecznym Warcisławem III dymińskim (i przy prawdopodobnym wsparciu oddziałów miasta Lubeki) odbijają kasztelanię wołogoską z rąk Wisława I rugijskiego, lennika duńskiego.
- Włączenie Wołogoszczy, Bukowa i Ostrożna do władztwa Barnima.
- Warcisław III przejmuje Sitno i Lesiany.
1229
-Udzielenie militarnego wsparcia (?) margrabiom brandenburskim w konflikcie z ich seniorem lennym, arcybiskupem magdeburskim.
- Porażka koalicji w bitwie pod Planą k. Brandenburga.
1231
-(XII) Cesarz Fryderyk II Hohenstauf nadaje (w Rawennie) margrabiom brandenburskim prawa do zwierzchności nad Pomorzem Zachodnim.
1234
-(/23 III) Udzielenie zbrojnego wsparcia Warcisławowi III w odbiciu Dymina z rąk duńskich.
-(23 III) Barnim i Warcisław uwalniają mieszczan Lubeki od cła i wszelkich danin należnych przy wywozie i wwozie towarów do ich księstw.
-(22 IX/zima) Wyprawa
Henryka Brodatego i
Henryka Pobożnego przeciwko Barnimowi.
- Utrata kasztelanii cedyńskiej i kinieckiej.
-(27 XII) Lokacja Przęcławia na prawie magdeburskim.
1235/1242
-(1235/27 I 1243) Barnim przenosi swoją siedzibę z Uznamia do Szczecina.
1233/1235
-Utrata ziemi wołogoskiej na rzecz Duńczyków (albo działających w porozumieniu z nimi Rugijczyków).
1235-1236
-(XII 1235-I 1236) Pobyt w Szpandawie, na dworze brandenburskim.
- Barnim składa (?) hołd lenny margrabiom brandenburskim.
1236
(III) Pobyt w Szpandawie, na dworze brandenburskim.
1238
-Barnim odbija kasztelanię cedyńską i kiniecką z rąk
Henryka Pobożnego.
1238/1239
-(4 IX 1238) Papież Grzegorz IX udziela dyspensy na małżeństwo Barnima z Marianną, córką Eryka X Knutssona, króla szwedzkiego, w związku z ich pokrewieństwem w czwartym stopniu.
-Małżeństwo z Marianną.
1240
-(24 IV) Układ z biskupem kamieńskim Konradem III von Salzwedel.
- Przekazanie Stargardu (wraz z okręgiem) biskupowi za cenę dziesięcin z 1850 łanów w ziemi przęcławskiej, pieńkuńskiej, szczecińskiej, cedyńskiej i pyrzyckiej.
1243
-(3 IV) Przywilej lokacyjny dla miasta Szczecina.
1243 (?)
-(/2 VI 1243?) Barnim odbija Wołogoszcz (wraz z okręgiem) z rąk brandenburskich.
1243 (albo 1253)
-(24 VI) Przywilej lokacyjny dla miasta Stargardu.
1244
-Wyprawa na Santok (władztwo
Bolesława Rogatki).
- Obrońcy grodu, nie uzyskawszy pomocy ze Śląska, poddają się władzy Przemysła I.
1247
📖
[...] Barnim, książę Słowian i Kaszubów, obległ gród Santok. Książę wielkopolski Przemysł spiesznie przybył, aby stawić mu opór. Na pomoc pospieszył mu książę śląski Bolesław, do którego należał gród. Gdy [Barnim] spostrzegł, że oni przyszli, w nocy odstąpił od oblężenia grodu. - Kronika wielkopolska-Kolejny najazd na Santok (będący w posiadaniu
Bolesława Rogatki).
- Przemysł I dokonuje (udanej) odsieczy oblężonego grodu.
1248
-(7 X) Przejęcie ziemi stargardzkiej od biskupa kamieńskiego, w zamian za część (wschodnią?) ziemi kołobrzeskiej.
1249
-Konflikt z patrycjatem szczecińskim (spowodowany prawdopodobnie obawą przed zbyt znacznym wzrostem władzy książęcej).
- Barnim nakazuje zburzenie swojego dworu w Szczecinie i przenosi siedzibę do Dąbia (k. Szczecina).
-Lokacja Gardźca na prawie magdeburskim.
1250
-(7 III/) Układ Barnima i Warcisława III z margrabiami brandenburskimi w Hohen Landin.
- Barnim odstępuje część ziemi wkrzańskiej (z Przęcławiem) w zamian za usankcjonowanie posiadania ziemi wołogoskiej (z Wołogoszczą) poprzez jej objęcie w lenno wraz z Warcisławem III.
- Barnim i Warcisław uzyskują wzajemną ekspektatywę na dziedziczenie swoich księstw w przypadku bezpotomnej śmierci.
1251
-(VIII) Zawarcie
wieczystego przymierza z Lubeką.
1252
-(/27 VI) Śmierć Marianny.
📖
[...] pomorski książę Barnim jakimś podstępem zajął zdradziecko gród Drzeń. Lecz zanim minął miesiąc tej okupacji, Przemysł, książę Polski odzyskał go na powrót siłą. - Kronika wielkopolska-(V) Zdobycie Drezdenka (władztwa
Przemysła I).
-(VII) Najazd na ziemię sławieńską (władztwo
Świętopełka gdańskiego).
1252/1253
-Małżeństwo z Małgorzatą, prawdopodobnie córką Mikołaja I meklemburskiego na Orlach albo Ottona I Dziecięcia, księcia Brunszwiku i Lüneburga.
1253
-Barnim zakazuje sprzedaży zboża kupcom z Lubeki w okresie między jesienią a Wielkanocą.
-(VII/) Nieudana wyprawa Barnima, Warcisława III i biskupa kamieńskiego Hermana von Gleichen w celu odbicia ziemi sławieńskiej z rąk
Świętopełka gdańskiego.
1254
-(1 III) Lokacja Gryfina na prawie magdeburskim.
1255
-Likwidacja wolności celnej kupców lubeckich.
1259
-Barnim i Warcisław III nadają przywilej lokacyjny dla miasta Wołogoszczy.
1259/1265
-Lokacja Wkryujścia na prawie magdeburskim.
1260
-(15 I) Lokacja Dąbia na prawie magdeburskim.
-Przywilej lokacyjny dla miasta Polic.
przed 1261
-(/25 V 1261) Śmierć Małgorzaty.
1263
-Przywilej lokacyjny dla miasta Pyrzyc.
1263/1267
-(29 III 1263/20 V 1267) Małżeństwo z Matyldą, córką Ottona III Pobożnego, margrabiego brandenburskiego, wnuczką Wacława I, króla czeskiego.
1264
-(17 V) Śmierć Warcisława III dymińskiego.
- Barnim przejmuje pełnię władzy w księstwie dymińskim (z Dyminem, Gryfią i Kołobrzegiem).
📖
Zatem chcemy, aby było wiadomo [...], że my z naszej autentycznej łaskawości darujemy i nadajemy umiłowanemu krewnemu, panu Barnimowi, znakomitemu księciu Słowian i jego dziedzicom, całą naszą ziemię świecką ze wszystkimi granicami, prawami i innymi przynależnościami, aby posiadł ją ze wszystkim i pod każdym [względem] zgodnie z tym prawem, którym myją trzymaliśmy i posiadaliśmy, zostawiwszy jedynie nam posiadanie tejże ziemi, jak długo będziemy żyć. Darujemy również jemu i jego dziedzicom ziemie, grody, miasta, wsie i wszystkie posiadłości, które mogą nam przypaść albo zostać przekazane przez naszego ojca [Świętopełka] i przez brata [Warcisława II] [...] po naszej śmierci - fragment dokumentu Mściwoja II z roku 1264-(20-22 IX) Zjazd w Kamieniu Pomorskim z
Mściwojem II.
- (20 IX) Mściwoj odstępuje Barnimowi (zastrzegając sobie dożywotnie rządy) ziemię świecką i wszystkie inne ziemie, które odziedziczy po ojcu lub bracie, z zamian za pomoc militarną i dyplomatyczną.
- (21 IX) Potwierdzenie przywileju lokacyjnego Nowego Miasta nad Regą (Gryfic), nadanego w roku 1262 przez Warcisława III dymińskiego.
1266
-(10 VIII/) Najazd na ziemię sławieńską i słupską (władztwo
Warcisława II gdańskiego).
- Zdobycie Sławna.
- Nieudana próba zajęcia ziemi słupskiej.
-Lokacja Goleniowa na prawie magdeburskim.
1267/1268-1271/
-Konflikt z zakonem joannitów.
- (1267/68) Barnim odbiera zakonowi dobra w Suchaniu, Stargardzie i Korytowie (z związku z opowiedzeniem się joannitów po stronie Brandenburgii?).
- Joannici pozywają Barnima przed sąd papieski.
- (12 VIII 1269) Barnim zostaje obłożony klątwą kościelną przez legata papieskiego Alberta z Lauingen, z powodu nieuznania wyroku komisji papieskiej.
- (8 IV 1271) Albert nakłada interdykt na księstwo Barnima, w związku z napaścią na delegatów legata papieskiego w Szczecinie.
- (1271/80) Zakończenie sporu z joannitami.
ok. 1267/1271
-Konflikt z synem Bogusławem.
- (/6 VI 1269) Bogusław udaje się na dwór (swojego dziadka?) Mikołaja I meklemburskiego na Orlach.
1269
-(12 I) Zjazd w Gerswaldzie z biskupem kamieńskim Hermanem von Gleichen i margrabiami brandenburskimi (Janem II, Ottonem IV i Konradem I).
-(III/IV) Zjazd w Choszcznie z
Mściwojem II, margrabiami brandenburskimi i biskupem kamieńskim.
-Lokacja Goleniowa na prawie magdeburskim.
-(12 VII) Porozumienie z biskupem kamieńskim w sprawie przebiegu granic terytorium biskupiego na terenie ziemi stargardzkiej i maszewskiej.
-(IX) Przekazanie Sławna (wraz z okręgiem) Wisławowi II, księciu rugijskiemu.
1272
📖
Rycerze jego [Przemysła], jako dzielni i odważni [ludzie], bez żadnych narzędzi podeszli pod ten zamek [Strzelce] z gwałtownym ogniem, wkrótce go zajęli i prawie wszystkich wycięli mieczem prócz kilku, których jako jeńców wspomnianego panicza z trudem zdołali rycerze zatrzymać. A gdy wracali do domu i już byli w zamku Wleniu, doniesiono im, że niewielu jest Niemców w zamku Drzeniu, który dzierżyli zająwszy go gwałtem. Już bowiem dojście do bramy tego zamku było zajęte przez pewnych Kaszubów, którzy służąc księciu Bolesławowi podpłynęli łodzią pod ten zamek i podpalili jedną bramę. Gdy ten panicz słyszał i rozważał takie pogłoski, [...] podstąpił pod zamek. A gdy ci rycerze i lud zaczęli przygotowywać sprzęt oblężniczy, Niemcy z tego powodu bojąc się, żeby ich nie spotkało to samo, co przydarzyło się innym w Strzelcach, poprosili o pokój i uzyskawszy go wydali ten zamek temu paniczowi [...], bez żadnej walki i przelewu krwi. - Kronika wielkopolska-(27 V)
Przemysł II (przy wsparciu
Kaszubów, tj. oddziałów Barnima?) wyprawia się przeciwko Brandenburgii.
1273
📖
MCCLXXIII [1273] Margrabiowie ciężko splądrowali ziemię szczecińską i pyrzycką i kościół nasz mocno ucierpiał. - Rocznik kołbacki-(wiosna) Niszczycielski najazd brandenburski na ziemię szczecińską i pyrzycką.
-(VI) Barnim dopuszcza do współrządów swojego syna Bogusława.
-(4 VI) Zawarcie porozumienia z biskupstwem kamieńskim w sprawie poboru dziesięcin w ziemi kamieńskiej i kołobrzeskiej.
📖
Roku Pańskiego 1273 szlachetny panicz Przemysł, syn zmarłego księcia Przemysła, wkroczył do Sławii, ziemi księcia Barnima, aby zobaczyć pannę, córkę pewnego księcia imieniem Henryka z Wyszomierza [Wismaru], zrodzoną z córki księcia Barnima (i dlatego książę trzymał ją u siebie ponieważ była mu bliska). A gdy ją ujrzał, spodobała mu się jej osoba. I tamże, w kraju wspomnianego księcia Barnima, w mieście Szczecinie, pojął ją za żonę. - Kronika wielkopolska-(VII) Małżeństwo (zawarte w Szczecinie)
Przemysła II z Ludgardą, wnuczką Barnima.
- Początek sojuszu z Wielkopolską przeciwko Brandenburgii.
1274
-(5 I) Lokacja Kamienia Pomorskiego na prawie lubeckim.
-Potwierdzenie rezygnacji z tzw. prawa brzegowego (
ius naufragii - prawo do przejęcia własności rzeczy, które morze wyrzuciło na brzeg).
1275-1276
-Wojna z Janem II, margrabią brandenburskim.
- (wiosna 1276) Utrata części ziemi myśliborskiej.
1276
-Barnim sprzedaje Kołobrzeg (wraz z okręgiem) biskupowi kamieńskiemu Hermanowi von Gleichen za cenę 3500 grzywien srebra.
1277
-(30 IV) Zjazd z biskupem kamieńskim Hermanem von Gleichen w Bezrzeczu.
1277-1278
-(15 I 1277) Śmierć Konrada II von Sternberg, arcybiskupa magdeburskiego.
- Wybuch konfliktu pomiędzy dwiema liniami margrabiów brandenburskich o obsadę arcybiskupstwa.
- Barnim opowiada się po stronie starszej linii margrabiów (Jana II, Ottona IV i Konrada) i udziela im militarnego wsparcia.
- (10 I 1278) Porażka oddziałów Ottona IV (wspieranego m.in. przez oddziały pomorskie) w bitwie pod Frohse.
-(1 VI 1278) Zjazd z margrabią brandenburskim Konradem koło młyna Dwukoły (
Zweiraden).
- Barnim przejmuje w lenno część ziemi wkrzańskiej (obszar w widłach Iny i Małej Iny) i zostaje zobowiązany do zbrojnego wsparcia margrabiów (ataku na Magdeburg).
- Konrad zobowiązuje się do pokrycia wydatków wojennych Barnima w kwocie 1500 grzywien srebra.
1278
📖
MCCLXXIX [1279] Zmarł Barnim, książę szczeciński, w Idy listopadowe. - Rocznik kołbacki-(13/14 XI) Śmierć Barnima I Dobrego w Dąbiu (
k. Szczecina).